XLIX.
Reg.n.15.fol.56 y reg.n.17.fol.84.21 jun.1237.
Noverint universi quod nos JacobusDei gratia rex AragonumMajorice Valencie comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispesulanivolentes populationemet villam
construere et edificare la loco qui dicitur parrochiade Figereset quod omnes qui ibi populabuntseu habitabunthujusmodi libertatibuset bonis consuetudinibusinfrascriptis debeant congaudere: idcirco per nos et successores nostros damus et concedimus vobis Raimundo Berengarii Raimundo Torti Johanni Mir Guillelmo Ranaldi Bernardo Laurentii Arnaldo Malerii Bernardo Renardi Petro Juliani Petro de Ortis Guillelmo Corcoy Petro Jacobi a. Letonis PerpinianoDavin Petro Ramonelli Guillelmo AynsaGuillelmo SuyneariiBernardo Cherig Raymundo Maçot Castilioni de Salellis ço Salcllis) Guillelmo Rotbaldi Johanni Caliu Bernardo Anclet et Guillelmo Servienti et universis aliis dicte parrochie de Figeriiset quibuslibet aliis qui in dicta populatione sive villa habitabunt et populabunt et vestris ac eorum successoribus universis franquitateset consuetudinesque sequntur. - la primis statuimus quod vocetur dicta villaVilla Regaliset habeat terminos unius millierii la circuitu ipsius ville et quod in dicta villa vel dictis terminis suis curiaBisulduninec aliqua alia curianon intret pro aliqua querimonia vel aliquo alio maleficio sed quod ibi sit bajulus noster vel vicarius qui audiat et distringat ipsas querimonias et justicias. - Item concedimus vobis quod non teneamini facere nec faciatis unquam nobis nec nostris boaticumterragiumerbagiumcuguciamintestiamnec exorquiamnec aliquid ratione predictorum nec questiam nobis vel nostris dare immo ab ipsis omnibus sitis semper vos et successores vestri franchiet liberipenitusac immunes. - Item concedimus et indulgemus vobis quod de aliquibus mercaturisvestris nobis non detis nec teneamini dare lezdamsed sitis inde franchisicut homines Bisulduni. - Item concedimus vobis quod habeatis in dicta villa macellumprout est la Gerundaquod quidem sit de dominio nostro tantum. - Item concedimus vobis quod illi a quibus hereditates vel possessiones ad censumtenetis vel tenebunt illi qui in dicta villa populabunt non possint a vobis petere nisi tantum censumquod eis facere debetis pro honoribus seu possessionibus quos vel quas pro eis tenetis ad censumnec vos compellere alia ratione. - Item statuimus quod nullus miles vel aliquis alius extraneus vel privatus audeat mittere neque mittat equosmulosvel aliquas alias bestiasla campistrillisortisvel locis aliis la quibus bladasint et quod in dicta villa non sit desuetum de vinosed quilibet possit undecumque voluerit aportareet venderevinum- Item statuimus quod furnusvel furniqui in dicta villa erunt sint nostriet non teneamini dare de panequem ibi coquetisnisi de viginti et quatuor panibusunum panem. - Item concedimus vobis quod de aquisterminorum dicte ville possitis accipere ad vestram voluntatem ad rigandumbladaet vineaset ortosvestros ita quod illi qui habebunt necesse dictam aquamteneant ipsam quisque ipsorum per unam diem et sic secundum numerum competenter. - Item quod de cepisporriscaulibus(cebollas, puerros, coles) et quibuslibet aliis erbissive ortalizadetis lezdamnobis sicut Gerundedatur et non aliter. - Item indulgemus vobis quod aliquis qui in dicta villa populabit qui sit ecclesie militis vel hominis ville et in dicta villa permaneat non teneatur se redimere a domino cujus erit sed quod incontinenti sit noster.
- Item concedimus vobis et statuimus quod in dicta villa sit mercatumla die lunela unaquaque septimana et sit ibidem firasemella unoquoque anno que incipiatur la prima die (se lee dio) dominicamensis septembriset duret per octodies ad quam firamomnes qui ad eam venire voluerint et venerint sint salvi et securiet sub guidaticonostro la veniendo ad eam et stando ac redeundo ad domos suas nisi fuerint banditiseu preconizativel homicideaut raptoressive latrones. - Item concedimus vobis quod si aliquis extraneus a dicta villa percuteret aliquem de dicta villa quod bajulus seu vicarius aut aliquis alius non possit ipsum ibi guidare nec assecurare intus villam ipsam sine licencia ipsius qui vilipensusfuerit vel percussus: quod si fieret et ille qui esset percussusvel vilipensusaut amici ejus seu homines dicte villeper se de eo acciperent idoneam ultionem quod non teneatur inde curie sive nobis nec illi a quo ipsam acciperent ulcionem. - Item concedimus vobis quod omnes habitatores dicte ville teneantur per sacramentum et sub certa pena bajulo curie nostre dicte ville quod si aliquis vel aliqui ejusdem ville esset ab aliquo extraneo vilipensus sive percussus et hoc ostenderet bajulo vel curie dicte ville quod ipse bajulus vel curia teneatur facere preconizari consilium et quod omnes homines teneantur se congregare la loco la quo ipse bajulus vel curia erit et quod ipse bajulus seu curia vel vicarius et omnes homines dicte ville teneantur sequi signariam si consilium est ipsorum et curie nostre et quod de aliquo malo quod dicto extraneo facient non teneantur. - Item statuimus quod si aliquis vel aliqui extranei tenerent la reguardo aliquem vel aliquos habitatores dicte ville et ipse habitator dicte ville assecuraverit jus facere ipsi extraneo in posse bajuli vel vicarii dicte ville et ille extraneus noluerit hoc recipere quod dictus bajulus seu vicarius et homines ipsius ville teneant ipsum similiter la reguardo et vicarius seu bajulus ipsius ville capiat ipsum si poterit et teneat captum donec assecuraverit quod non faciat malum hominibus dicte ville. - Item concedimus vobis quod si ab aliquo habitatore dicte ville querimonia facta fuerit racione debiti vel comande aut cujuslibet rei mobilis de qua tercium solvi deberet et ille de quo querimonia fiet cum querelante composuerit vel solverit rem petitam suo querelanti infra X dies post querimoniam curie factam ille reus non teneatur domino aliquid racione tercii dare inde. - Item volumus et statuimus quod nullus se possit tueri privilegiis nostris regalibus licet in dicta villa permaneat nec homines ejusdem ville eum juvare teneantur donec juraverit fidelitatem nobis et nostris et quod aliquis licet fidelitatem nobis juraverit ut est dictum non habeatur pro vicino dicte ville nec deffendatur privilegiis nostris donec domum habeat in dicta villa et ibi suam faciat continue mansionem. - Concedimus etiam vobis et statuimus quod quicumque fuerit bajulus vel curia dicte ville pro nobis teneatur jurare cum de ipsa se emparaverit bajulia vel nos seu nostri eum ibi ponemus servare ibi justitiam et privilegium nostrum presens et omnia hic contenta. - Insuper etiam promitimus vobis quod in dicta villa faciemus forciamsive castrumaut staticumad opus nostri et quod nos vel successores nostri vos vel successores vestros aut dictam villam vel terminos ejus comiti Empuriarumnec vicecomiti Rocabertinipresentibus vel futuris nec alicui alii richo-hominivel militicomitatusvel vicecomitatuspredictorum nondabimusseu alienabimusin excambiumvel alio quoquo modo nec eisdem in redditibus seu juribus nostris dicte ville aliquid dabimus seu assignavimus sed vos et vestros successores seu dictam villam cum terminis suis omnibus et redditibus ac juribus nostris ejusdem ville retinebimus ad opus nostri perpetuo nos et nostri etiam successores: promitentes etiam vobis quod predicta omnia observabimus nos et nostri vobis et vestris ut superius continetur et contra ipsa vel eorum aliquid non veniemus nec aliquem faciemus vel permitemus contravenire aliqua ratione: mandantes firmiter vicariis bajulis curiis et universis aliis officialibus et subditis nostris presentibus et futuris quod predicta omnia firma habeant et observent ac faciant observari et non contraveniant nec aliquem contravenire permitant aliqua ratione. Data CesaraugusteXl° kalendas julii anno Domini millessimo CC°L septimo.
Reg.n.15.fol.56 y reg.n.17.fol.84.21 jun.1237.
Noverint universi quod nos JacobusDei gratia rex AragonumMajorice Valencie comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispesulanivolentes populationemet villam
construere et edificare la loco qui dicitur parrochiade Figereset quod omnes qui ibi populabuntseu habitabunthujusmodi libertatibuset bonis consuetudinibusinfrascriptis debeant congaudere: idcirco per nos et successores nostros damus et concedimus vobis Raimundo Berengarii Raimundo Torti Johanni Mir Guillelmo Ranaldi Bernardo Laurentii Arnaldo Malerii Bernardo Renardi Petro Juliani Petro de Ortis Guillelmo Corcoy Petro Jacobi a. Letonis PerpinianoDavin Petro Ramonelli Guillelmo AynsaGuillelmo SuyneariiBernardo Cherig Raymundo Maçot Castilioni de Salellis ço Salcllis) Guillelmo Rotbaldi Johanni Caliu Bernardo Anclet et Guillelmo Servienti et universis aliis dicte parrochie de Figeriiset quibuslibet aliis qui in dicta populatione sive villa habitabunt et populabunt et vestris ac eorum successoribus universis franquitateset consuetudinesque sequntur. - la primis statuimus quod vocetur dicta villaVilla Regaliset habeat terminos unius millierii la circuitu ipsius ville et quod in dicta villa vel dictis terminis suis curiaBisulduninec aliqua alia curianon intret pro aliqua querimonia vel aliquo alio maleficio sed quod ibi sit bajulus noster vel vicarius qui audiat et distringat ipsas querimonias et justicias. - Item concedimus vobis quod non teneamini facere nec faciatis unquam nobis nec nostris boaticumterragiumerbagiumcuguciamintestiamnec exorquiamnec aliquid ratione predictorum nec questiam nobis vel nostris dare immo ab ipsis omnibus sitis semper vos et successores vestri franchiet liberipenitusac immunes. - Item concedimus et indulgemus vobis quod de aliquibus mercaturisvestris nobis non detis nec teneamini dare lezdamsed sitis inde franchisicut homines Bisulduni. - Item concedimus vobis quod habeatis in dicta villa macellumprout est la Gerundaquod quidem sit de dominio nostro tantum. - Item concedimus vobis quod illi a quibus hereditates vel possessiones ad censumtenetis vel tenebunt illi qui in dicta villa populabunt non possint a vobis petere nisi tantum censumquod eis facere debetis pro honoribus seu possessionibus quos vel quas pro eis tenetis ad censumnec vos compellere alia ratione. - Item statuimus quod nullus miles vel aliquis alius extraneus vel privatus audeat mittere neque mittat equosmulosvel aliquas alias bestiasla campistrillisortisvel locis aliis la quibus bladasint et quod in dicta villa non sit desuetum de vinosed quilibet possit undecumque voluerit aportareet venderevinum- Item statuimus quod furnusvel furniqui in dicta villa erunt sint nostriet non teneamini dare de panequem ibi coquetisnisi de viginti et quatuor panibusunum panem. - Item concedimus vobis quod de aquisterminorum dicte ville possitis accipere ad vestram voluntatem ad rigandumbladaet vineaset ortosvestros ita quod illi qui habebunt necesse dictam aquamteneant ipsam quisque ipsorum per unam diem et sic secundum numerum competenter. - Item quod de cepisporriscaulibus(cebollas, puerros, coles) et quibuslibet aliis erbissive ortalizadetis lezdamnobis sicut Gerundedatur et non aliter. - Item indulgemus vobis quod aliquis qui in dicta villa populabit qui sit ecclesie militis vel hominis ville et in dicta villa permaneat non teneatur se redimere a domino cujus erit sed quod incontinenti sit noster.
- Item concedimus vobis et statuimus quod in dicta villa sit mercatumla die lunela unaquaque septimana et sit ibidem firasemella unoquoque anno que incipiatur la prima die (se lee dio) dominicamensis septembriset duret per octodies ad quam firamomnes qui ad eam venire voluerint et venerint sint salvi et securiet sub guidaticonostro la veniendo ad eam et stando ac redeundo ad domos suas nisi fuerint banditiseu preconizativel homicideaut raptoressive latrones. - Item concedimus vobis quod si aliquis extraneus a dicta villa percuteret aliquem de dicta villa quod bajulus seu vicarius aut aliquis alius non possit ipsum ibi guidare nec assecurare intus villam ipsam sine licencia ipsius qui vilipensusfuerit vel percussus: quod si fieret et ille qui esset percussusvel vilipensusaut amici ejus seu homines dicte villeper se de eo acciperent idoneam ultionem quod non teneatur inde curie sive nobis nec illi a quo ipsam acciperent ulcionem. - Item concedimus vobis quod omnes habitatores dicte ville teneantur per sacramentum et sub certa pena bajulo curie nostre dicte ville quod si aliquis vel aliqui ejusdem ville esset ab aliquo extraneo vilipensus sive percussus et hoc ostenderet bajulo vel curie dicte ville quod ipse bajulus vel curia teneatur facere preconizari consilium et quod omnes homines teneantur se congregare la loco la quo ipse bajulus vel curia erit et quod ipse bajulus seu curia vel vicarius et omnes homines dicte ville teneantur sequi signariam si consilium est ipsorum et curie nostre et quod de aliquo malo quod dicto extraneo facient non teneantur. - Item statuimus quod si aliquis vel aliqui extranei tenerent la reguardo aliquem vel aliquos habitatores dicte ville et ipse habitator dicte ville assecuraverit jus facere ipsi extraneo in posse bajuli vel vicarii dicte ville et ille extraneus noluerit hoc recipere quod dictus bajulus seu vicarius et homines ipsius ville teneant ipsum similiter la reguardo et vicarius seu bajulus ipsius ville capiat ipsum si poterit et teneat captum donec assecuraverit quod non faciat malum hominibus dicte ville. - Item concedimus vobis quod si ab aliquo habitatore dicte ville querimonia facta fuerit racione debiti vel comande aut cujuslibet rei mobilis de qua tercium solvi deberet et ille de quo querimonia fiet cum querelante composuerit vel solverit rem petitam suo querelanti infra X dies post querimoniam curie factam ille reus non teneatur domino aliquid racione tercii dare inde. - Item volumus et statuimus quod nullus se possit tueri privilegiis nostris regalibus licet in dicta villa permaneat nec homines ejusdem ville eum juvare teneantur donec juraverit fidelitatem nobis et nostris et quod aliquis licet fidelitatem nobis juraverit ut est dictum non habeatur pro vicino dicte ville nec deffendatur privilegiis nostris donec domum habeat in dicta villa et ibi suam faciat continue mansionem. - Concedimus etiam vobis et statuimus quod quicumque fuerit bajulus vel curia dicte ville pro nobis teneatur jurare cum de ipsa se emparaverit bajulia vel nos seu nostri eum ibi ponemus servare ibi justitiam et privilegium nostrum presens et omnia hic contenta. - Insuper etiam promitimus vobis quod in dicta villa faciemus forciamsive castrumaut staticumad opus nostri et quod nos vel successores nostri vos vel successores vestros aut dictam villam vel terminos ejus comiti Empuriarumnec vicecomiti Rocabertinipresentibus vel futuris nec alicui alii richo-hominivel militicomitatusvel vicecomitatuspredictorum nondabimusseu alienabimusin excambiumvel alio quoquo modo nec eisdem in redditibus seu juribus nostris dicte ville aliquid dabimus seu assignavimus sed vos et vestros successores seu dictam villam cum terminis suis omnibus et redditibus ac juribus nostris ejusdem ville retinebimus ad opus nostri perpetuo nos et nostri etiam successores: promitentes etiam vobis quod predicta omnia observabimus nos et nostri vobis et vestris ut superius continetur et contra ipsa vel eorum aliquid non veniemus nec aliquem faciemus vel permitemus contravenire aliqua ratione: mandantes firmiter vicariis bajulis curiis et universis aliis officialibus et subditis nostris presentibus et futuris quod predicta omnia firma habeant et observent ac faciant observari et non contraveniant nec aliquem contravenire permitant aliqua ratione. Data CesaraugusteXl° kalendas julii anno Domini millessimo CC°L septimo.