sábado, 30 de mayo de 2020

LXXI. Reg.n.° 951, fol.104.19 oct. 1339.


LXXI.
Reg.n.° 951, fol.104.19 oct. 1339.

Noverint universi quod nos
PetrusDei gratia rex AragonumValencie Sardinie et CorsicecomesqueBarchinoneanimadvertentes qualiter regali plurimum competit dignitati circa ea que publicam utilitatem respicere dinoscuntur auctoritatem suam regiam prestare pariter et assensum: hinc est quod cum pro parte consiliariorum ac proborum hominum universitatis civitatis Barchinonenobis fuerit instantissime supplicatum ut pro bono statu dicte civitatis ac habitatorum ejusdem concedere dignaremur quod officium mostaçafiesit de cetero in civitate jamdicta: eapropter nos conspicientes quod hujusmodi officium utilitatem comunem respicit evidenter: tenore presentis corte nostre perpetuo valiture concedimus consiliariis ac universitati ac consilio centum juratorumdicte civitatis Barchinonequod ammodo in civitate ipsa sit mustaçafusqui dictum mustaçafieofficium teneat atque regat sub modo et forma inferius comprehensis quique eligatur anno quolibet in festobeati Andreesub hac forma: videlicet quod per dictum consilium dicte civitatis eligantur tres probi homines ejusdem civitatis ad officium antedictum nomina quorum sic electorum in scriptis nobis si presentes fuerimus in civitate ipsa alias nostro bajuloCathaloniegeneralivel ejus locumtenenti in civitate ipsa presententur per consiliarios civitatis jamdicte nosque seu dictus bajulus generalis nobis inde absentibus vel ejus locumtenens unum ex ipsis tribus eligamus et eligere teneamur ad officium ipsum ac etiam nominemus: statuentes ac etiam ordinantes quod dictus mustaçafuscum electus et nominatus fuerit ut prefertur sit ipso anno mustaçafuset tenent penes se originalia ponderum et mensurarum tam panis vini oleipannorumet aliorum omnium que venduntur ac vendi consueverunt sub penso pondere vel mensura quodque quilibet mustaçafusin principio administracionisejusdem officii faciat preconitzariper preconem publicum in locis dicte civitatis in quibus preconitzacionesfieri sunt solite quod quicumque homo vel mulier qui aliqua emat vel vendat ad pondus pensum sive mensuram teneatur sub certa pena arbitrio dictorum consiliariorum apponenda et infra certos dies portare vel mittere pensum pondus vel mensuram eidem mustaçafout cum suis comprobentur et ad rectitudinem reducantur ob hoc ut omnis fraudis et doli materia evitetur: qui quidem mustaçafusin fine sui officii subsequenti successori in officio supradicta originalia tradere teneatur. Dictus vero mustaçafussine vicario bajulo et alio officiali nostro auctoritate propria sui officii recognoscat et possit recognoscere et judicare pro verisaut falsispensaponderaet mensuraset deliquentespunirevel eis facere gratiam usque ad decem solidos barchinonensestantum et infra et etiam ultra decem solidos barchinonenses cum et de consilio vicarii vel bajuli Barchinoneprout officio uniuscujusque ipsorum hoc competat juxta tamen formam statutorum bannorum ordinatorum vel ordinandorum per consiliarios et probos homines dicte civitatis. Pene tamen deliquencium sub prescripta vel infrascripta forma adquisite vel adquirende deductis tamen prius expensis proinde fiendis dividantur hoc modo videlicet quod tercia pars curie nostre tercia vero universitati civitatis predicte et tercia dicto mustaçafopro suo salario et labore factis tribus equis partibus adquirantur: adicientes quod dicta universitas terciam partem sibi ut permittitur adquisitam in operibus publicis et aliis rebus communibus convertere teneatur. Dictus etiam mostaçafushabeat seu teneat et habere seu tenere debeat unum vel duos sagionesqui sibi assistant continue vel illi qui ponderabit pro eodem et illud quod sagionibusipsis vel alteri eorum per ipsum mustaçafumin execucione ipsius officii mandatum fuerit exequantur. Teneatur etiam idem mustaçafus in fine anni quo dictum dimitet officium reddere rationem et compotum bajulo nostro Barchinonevel ejus locumtenenti presentibus consiliariis dicte civitatis vel illis quos ipsi ad hoc duxerint ordinandos vel deputandos de administratione et hiis que receperit et expenderit de emolumentis ac proventibus officii memorati: dictus tamen mostaçafus si occurrerit dubium de aliquibus rebus ansint male comixte incameratevel falsede et cum consilio consiliariorum predicte civitatis cognoscat et determinet supradicta secundum ordinationes seu statuta que per dictos consiliarios edita fuerint super eis et faciat prout cognitum fuerit executionem publice per plateas et exigat calonias sive penas a delinquentibus seu transgressoribus prout sibi visum fuerit expedire: que tamen calonie in tres partes sicut continetur superius dividantur distribuantur ac etiam convertantur. Preterea super disensionibus et questionibus operum portaliumfenestrarumde spileres(finestres de espills, ventanas de espejos?) stillicidiorumparietum mediocrium viarum et aliarum consimilium idem mostaçafuscognoscat et procedat summarie et de plano non recepta in scriptis petitione vel responsione sed solum rationibus parcium verbo auditis et ea omnia determinet et decidat verbo tantum per se vel cum et de consilio si dubia sibi ocurrerint consiliariorum civitatis predicte ac illorum qui preterito tempore ipsum officium tenuerunt: a qua quidem cognicione vel decisione nemini liceat appellare et si fuerit appellatum ipsis appellacionibus non admisis dicte cause seu questiones per dictum mostaçafumterminentur et etiam exequantur: nos enim jamdicto mostaçafotenore presentis carte nostre damus et concedimus cognicionem decisionem exequcionem et exactionem omnium predictorum ac etiam universorum et singulorum bannorum ordinatorum seu ordinandorum per consiliarios et probos homines dicte civitatis Barchinonepresentes et futuros super illis videlicet rebus super quibus in civitate Valenciebanna exiguntur ac levantur per mostaçafumeiusdem ac super omnibus et singulis eidem potestatem plenariam et liberam facultatem conferimus ut superius continetur.
Per presentem autem concessionem nolumus prejudicium aliquod generari officio operariorum dicte civitatis vel privilegiis aut usibus eorundem quinimo ipsa officium privilegia et usus in suo volumus robore permanere presenti concessione in aliquo non obstante. Volumus tamen et declaramus quod id quod reperiatur ad ipsorum operariorum oficium non pertinere ad dictum mostaçafum et ejus officium pertinere noscatur quatenus tamen sub presenti concessione nostra comprehendi valeat seu includi: statuentes nichilominus ac etiam ordinantes quod dictus mostaçafus et sagiones qui in ipso sibi assistent antequam utantur eorum officio teneantur assecurare idonee in posse bajuli Barchinone de tenendo tabulam et alia faciendo que facere teneantur juxta constituciones celebrium Catalonie curiarum. Mandantes per presentem cartam nostram procuratori nostro generaliejusque vices gerenti vicario Barchinone et Vallensisac bajulo civitatis ejusdem ceterisque officialibus nostris presentibus et futuris quod hujusmodi concessionem nostram et omnia et singula supradicta et contenta firma habeant et observent et ab omnibus faciant inviolabiliter observari et dictum mustaçafumin predictis vel singulis per modum apellacionis vel alias non impediant inquietent vel perturbent in execucione sui officii circa premissa per nos superius declarata nec de predictis que jamdicto mostaçafo per nos comittuntur se aliquatenus intromittant nisi si et cum eorum auxilium per dictum mostaçafum fuerit imploratum. Et ut predicta omnia et singula majori gaudeant firmitate juramus per Deum et ejus sancta evangelia manibus nostris corporaliter tacta ea tenere et observare ac facere inviolabiliter observari et non contravenire aliqua ratione. in cujus rei testimonium presentem cartam inde fieri et sigillo nostro pendenti jussimus insigniri. Data Barchinone XIIII kalendas novembris anno Domini MCCCXXXIX. - Examinavit P. - Signum + Petri Dei gratia regis Aragonum etc.
- Testes sunt inclitus infans Petrus Rippacursie et Impuriarum comes inclitus infans Raimundus Berengarii comes Montanearum de Prades inclitus infans Jacobus comes Urgelli et vicecomes agerensisArnaldus Terrachonensis archiepiscopus frater Ferrarius Barchinonensis episcopus. - Sig+num B. de Podio predicti domini regis scriptoris qui de
mandato ipsius hec scribi fecit cum litteris rasis et emendatis in linea XVIIII ubi dicitur per se vel cum et de et in XXIII ubi scribitur aut usibus eorundem quinimo ipsa offi et clausit die et anno quo supra. - B. de Podio mandato domini regis presente domino infante Petro.

LXX. Reg.n.863, fol.189.6 mar.1337.


LXX.
Reg.n.863, fol.189.6 mar.1337.

Nos Petrus etc. Cum regiam deceat dignitatem ut in subditis suis virtutes amplificet et vicia proculpellat indecens reputamus quod qui ad alta et eximia tenemur intendere negociis minimis et potissime vilibus in quibus animarum periculum vertitur et honestatis decencia decorque justicie naufragantur debeamus vaccare vel aliquos deputare. Audivimus siquidem quod a quibusdam ex progenitoribus nostris olim aliquando extitit ordinatum quod
mulieribus publice vilibusquestum sui corporis facientibus quendam vocatum Regem Arlotumet alios etiam preponebant qui a turpi questu illarum lucrum turpissimum exigentes eas exponebant quibus volebant et earum domibus disponebant ipsarumque ac bonis suis tanquam domini presidebant quique in majorem Dei et hominum contumeliam et offensam mulieresbonas et mediocresdiffamantes per vim vel calumpniam aliarum publicarum consorcio agregabant ex quo rejecta verecundia contra propriam voluntatem publice interdum et amplius quam deberent infames passiones suorum corporum exercebant: ex quorum ordinacionum inhonestis principiis fomite turpitudinis ad posteros derivato pridem cum litteranostra dataValencietercio nonas julii anno subscripto Artaleto de Xericacursori nostro mandavimus ac dedimus facultatem ut penas et calonias in quas tales mulieresinciderant quia de loco eis prohibito non recesserant et ad certum alium locum mansiones suas transferre ut eis injunctum fuerat non curaverant acusaret et eas peteret et exigeret ab illis que inciderant in easdem. Cum autem talia officia quibus multa comitunturenormia et Deo displiceant et sint hominibus odiosa: idcirco officium supradictum Regis Arlotiet alterius cujuscumque quod mulieribusipsis presideat et per quod gerens ipsum officium vel simile a questibus ipsarum lucrum recipiat vel eis aut earum actibus per lenociniumaut alias quoquo modo disponat ceterasque secrete pecantes ad se publicandum compellat vel aliquam exaccionem penarum seu quamvis cohercionem in eis exerceat seu se de illis aliquatenus intromitat hac irrefragabili atque perpetua tollimus sancione ipsa officia interdicto perpetuo subponentes et de cetero inhibentes ne talia vel similia in ipso regno Valenciecomittantur officia vel a nobis seu heredibus nostris exerceri quomodolibet permittantur facultatem per nos dicto Artaletoin dictis litterisatribulam presencium serie revocantes. Mandantes ei et universis et aliis qui de dictis officiis hactenus usi sunt vel uti nitantur ne illis utantur de cetero etiamsi de eis noscantur comissionem regiam obtinere. Mandamus insuper justiciis bajulis et universis aliis officialibus et subditis nostris quod presens edictum et sanccionem nostram firmam habeant et observent et faciant ab omnibus inviolabiliter observari nec permittant aliquem contrafacere vel venire. Per hoc tamen non intendimus quin justitia et jurati simul super locis dictis mulieribusordinandis previo mandato nostro possint aut debeant providere. in cujus rei testimonium presentem cartam nostram inde fieri jussimus sigilli nostri pendentis munimine roboratam. Data ValencieII nonas marcii anno Domini MCCCXXXVII.

LXIX. Reg. n. 482, fol.74. 22 ene.1330.


LXIX.
Reg. n. 482, fol.74. 22 ene.1330.

Nos
Alfonsusetc. attendentes vos fideles nostros consiliarios et probos homines civitatis Barchinonepro bono statu et utilitate comuni civium et habitatorum civitatis ejusdem et ad removenda dispendia que ex superfluitatibus et oneribus superfluis expensarum circa subscripta frequencius imminebant et in quibus plures ut plurimum excedere noscebantur quedam statutaet ordinationesnoviter edidisse tenoris qui sequitur:
- En nom de Deu ordenaren
los consellers et prohomensde la ciutat que nullhomde la ciutat de Barcelonao qui estiaen Barcelona de qualqueestament o condicio siano gosmetreneaportaren afflibaysneen negunsvestirsperlesne aurne argentne arminiexceptatsbotonsdargentplans o dauratsque puxenportar per cabeço per manegues. Item que null hom de Barcelona o quiestiaenBarcelona de qualquecondicio o estament siano gosportar nefer negunacellane frene pitralne retrangaen que hajeobres de fil daur nedargentne en que hajaobres de perleso dargentne de negunes peres preciosesne doblecso daltresperesde nagunamanera salvant que en les dauradureso argentaduresde les obres puxenaembrarauret argent.Item que null hom nenagunadona de Barchinonao quiestiaenBarchinonade qualquecondicio o estament siano gosdaquiavantlistarne vetarper çora ne barregarnegunesvestaduresne fer fer en aquelles imagesdauçellso daltresqui sobreposades o cosides hi siensi donchstixentno si fahien. Item que nagunadona de qualquecondicio o estament sia qui siade Barcelona o estiaenBarcelona no gosportar en mantellne en capane en cotne en conellesne en brialsne en altres vestidures perlesne aurne argentne erminine nagunaaltre fresedurade perlesne daurne dargentne daltrescoses ne vestir draps daur ne de seda:puxenemperoen dos mantells no en mes haver et portar taxellsab cadenes et aflibaysdargenten losquals no gosen portar perlesne peresprecioses axiemperoquels texelsab les cadenes et aflibaysde cascun mantell no pesen de dos marchsetmiga amunt. Masen açono siaentes que les dones no puxenportar brialstestsab sedaet ab auranslospuxenab que noy hajanagunguarniment dels dessusdits qui son vedats de portar. Puxenencara portar en manegues de gonelleso de brialsbotons dargentplans o daurats:puxenencara aportarvestaduresde camellotde lana.Item que nagunadona de qualquecondicio o estament sia que siade Barchinonao estiaenBarchinonano gosportar en savenane en negunsligarsperles ne peresprecioses ne altres ne argent ne aur en fulla exceptat que puxenportar fil daur o dargenttest pla en saveneso en vels e no en altremanera. Item que negun hom ne nagunadona qui siaen Barcelona o estiaenBarcelona de qualquecondicio o estament siano gosportar en mantell ne en capa ne en altra vestaduranegunaforradurasino de cendato tafataplans o en losquals hajafil dauro dargenttests o penesaxivayrescom altres planes axique nagunapenano puxenbarrejar o entremesclar de cendatsne de draps daur ne de seda ne daltracosemascascunapenasia plana segons la natura de que sia.Emperono gosenportar negunapena dauçellsne darminis.Item que null hom nenulladona que siade la ciutat de Barchinonaneestiaenla ciutat de Barchinonade qualqueestament o condicio siano gosfer ne portar daquiavant vestaduresnegunesde dol per nagunapersona qui muyrasi donchsno era son senyoro sa dona o pare o mare o avio aviao fill o filla o germa o germana o persona quiljaquescahereu o dona qui perdamarit o marit se puxavestir sisvol per samullercom morrasaultque no sen puscavestir de negrasalvant que hom puxeportar capa (se lee cape) morada o altre eldia quelcorssesoterrara et VIII dies aprestan solament. Item que naguna dona que sia de Barcelona o estia en Barcelona de qualque estament o condicio sia qui marit haja en cas que sajaa vestir de dol per alcuna de les persones dessus dites no gos portar daquiavant mantell en cap ans solament port capa morada o altra capa de dol elcoll et que no la port sino VI meses depuysque aquells per qui portara dol seran morts salvant quel dia quel cors se soterrarala puixaportar elcap. Item que null hom de qualque condicio sia que siade Barchinonao estiaenBarchinonaqui prenao esposo affermmullerque ansque la esposneapresno gostrametre per si ni per altre a la esposa o muller suajoyesnegunesne diners ne a nengunadona ne altra persona de part de la noviano de part del novi salvant que a la nuviapuschatrametre bossa et cinta et guants et dos anells et no res als.E aquests ordinaments comencen lodia de pascua primer vinent et que duren XX anys primers esdevenidors. Et qui contra aquests ordinaments o alcuns daquestsfara pagara per banper cascunavegada que contrafaçaper cascuna de les coses dessusdites cincentssolidosen axique si dona negunacau en lo dit bane no ha bens parafernalsde quelpuxapagar quelmarit pachlobanmasquelse puxaretenir ell o son hereudel exovar.Masen aquests ordonamentsno son enteses fembresvilset avolsde lurcosanstota fembraavolet vilde soncos puxaportat aytalsvestidures com se vullaet en aytalmanera com se vulla. Item que nagunsartrenesartoreçane altrepersona de qualquecondicio siano gosposar ne metrene cusir ne fer cusir ne fer metre ne posar nagunesfresaduresdaurnedargentne perles ne de seda ne daltrescoses en vestidures de homne de dona de Barcelonane qui estiaenBarcelona de qualque estament o condicio siane fer en aquelles vestidures ne posar ne cosir negunes imagesdauçellsne altres enadimentso sobrepositfer a les vestadureset qui contrafara pagara per bancascunavegada cent solidose si pagar nolspot estara pres cent dies al castell. Item que negunhomnenagunafembrade qualqueestament o condicio siano gosfer ne obrar ne fer fer ne obrar negunes obres de perles ne de seda ne de fullane de fil daur o dargentne ligarsne altres arreusne en sellesne en frensne en pitralsne en retranguessegons que dessuses ordenat ne a obsde nagunesvestaduresdomense de dones de Barchinonane qui estienenBarchinonade qualqueestament o condicio sien:masen açono sienenteses vetesne trenesde seda que puxenmetre per cabeçne per manegues ne cordons ne baguesne cordesde cordar de seda: e qui contrafara pagara per bancada vegada cent solidoset si pagar nolspot estara pres C dies elcastell. Item que nagun argenter ne argentera ne altre persona de qualque condicio sia no gos metre ne fer metre en texells perles ne peres precioses a obs de dones de Barchinonao qui estien en Barchinonade qualque estament o condicio sien ne fer ne fer fer a obs dells neguns taxells los quals ab les cadenes et afflibayspesen mes de dos marchs et miget qui contrafara pagara per ban cada vegada cent solidos e si pagar nols pot estara pres C dies elcastell: dels quals bans haura lo terçlo vegueret lo terçsia convertit en reparacio del pont de Sent Boy o laltreterç haja lo acusador: maslo compradordel pont no haja lodit terçqui del pont deu esser: e qui alcuns dels dits bans pagar no poraestara pres elcastell aytantsdies com ha sous elsbans. Item que tot enantamento conexençaque sha a fersobre los dits bans o alcu daquells se façaper lo veguerabconsell dels consellers de Barchinonaqui per temps seran o de tres dellset no en altremanera: siaentes emperoque per moltes vegades que fos fet per alcun contra los dits bans o alcuns daquells no sia tengut de pagar sino un bansolament per nagunsbans passats mas com aquell ban hagues pagat si daquiavanthi cahia quen fos tengut segons la forma dessus dita com axi sia acostumate usaten tots losbans que sordenenen Ia ciutat. E retenenselos dits consellers et prohomensque si en aquests dits bans o en alcuns daquells conexienIosdits consellers et prohomensque hi hagues res a declarar o interpretar o a corregir que sia feta la declaracio et interpretacio o correccio per Iosdits consellers et prohomensaxi com ells conexeranet no per nagunaltre.
- Eapropter cum nobis duxeritis suplicandum ut ordinaciones et statuta predicta nostre approbacionis et confirmacionis dignaremur patrocinio communire: idcirco prospicientes utilitatem et comodum que vobis et aliis civibus et habitatoribus dicte civitatis proveniet ex premissis: jamdicta statuta et ordinationes per tempus prescriptum gratis et spontanea voluntate laudamus approbamus et ex certa sciencia confirmamus. Retinemus tamen et a dictis statutis vestris excipimus quod si nos vel nostri dedimus aut dabimus alicui civi vel habitanti in civitate predicta vestes corporis nostri aut
sellasvel aliqua alia arnesianostra quod eas vel ea possint induere vel portare et absque incursu alicujus pene libere eis uti aliquo ex statutis predictis nullatenus obsistente. Promitimus vobis insuper ac juramus per Deum et ejus sancta quatuor evangelia manibus nostris corporaliter tacta quod premissa omnia et singula servabimus et servari etiam inviolabiliter faciemus per tempus predictum eaque non mutabimus aut revocabimus aliqua ratione nec alicui domestico nostro vel alii cuicumque super hoc gratiam faciemus. in cujus rei testimonium presentem cartam nostram inde fieri et sigillo nostro pendenti jussimus communiri. Data Valenciedecimo chalendasfebroarii anno Domini millessimo CCC tricesimo. - Bernardus de Petra mandato regis.