jueves, 11 de agosto de 2022

XXIII. Consecratio Guislaberti episc. Barcin., et ecclesiae S. Petri de Portella,

XXIII.  

Consecratio Guislaberti episc. Barcin., et ecclesiae S. Petri de Portella, tum et institutio confratriae in eadem, anno MXXXV (1035).: acta denique cuiusdam concilii Narbonensis. (V. pág. 117.) 

Ex autogr. in arch. monast. S. Petri de Portella. 

Anno Incarnationis dominice XXXV. post millesimum, era M.LXXIII, indictione III, epacta XX, XI. Kal. Octobris, anno V. regni Aienrici regis, convenerunt in unum in Dei Omnipotentis nomine Wifredus Sancte Narbonensis ecclesie archiepiscopus, ac nobilissimus antestis Ermengaudus, necne Guifredus episcopus Carcasonensis, ut consecraret episcopum Barchinonensem nomine Guilabertum, in cenobio Sancti Petri Frontenianensis, et consecraverunt eandem ecclesiam in honore Domini nostri Iesu Christi, et beati Petri apostolorum principis, ac Sancti Iohannis Bastiste (Baptista, Babtista, Bautista), simulque beati Martini confesoris Christi. Extulerunt autem eundem locum consecrando, et grates Deo rependendo, attollentes supra sidera, et dotaverunt eamdem ecclesiam fideles et proceres, qui ad dedicacionem venerunt, de rebus sibi a Domino conlatis, prout continent scripture ab eis condite. Nos ergo iam dicti pontifices confirmamus supra dicto cenobio quidquid constructores, idest, Wifredus, et mater eius Doda, necnon uxor eius Ermetruitis, eidem loco quoqumque modo profligaverunt, vel quidquid fideles pro Dei amore ibidem contulerunt. Quam conscriptionem manibus nostris firmatam manibus praedicti Wifredi tradidimus, ut nostro iussu obediens, futuro in concilio Narbonensi illam deferens, omnibus coepiscopis illic venientibus ostentet, quatinus quod a nobis nunc est estabilitum, illorum omnium afirmacione sit roboratum. Constituo etiam inter ea ego Ermengaudus praesul sedis Urgelli, cum domno archiepiscopo Narbonensi, aliisque episcopis michi consencientibus, ut quicumque homo vel femina ad iam dictum cenobium Sancti Petri venerit, vel ad ipsam ecclesiam, atque ad alia opera ex suo proprio avere aliquem adiutorium fecerint in pane et vino, auro et argento vel aliis rebus, ab Omnipotentis Christi dextera absolutus permaneat ex omnibus maioribus peccatis, unde penitenciam abet. Si quis vero ad ipsam caritatem, que vulgo fratrias vocant, bono animo pro Dei amore convenerit, vel adiutorium ibi fecerit, seu candela per se vel per sum nuncium direxerit, similiter in Christi regno a ianitore regni celorum introductus, permaneat absolutus ex omnibus peccatis, unde penitentiam accepit, quantumque ad nos ex nostra parte attinet, totum indulgimus. Si vero aliquis in hoc sanctissimo conventu adiunctus, in propria domo aut alicubi morte fuerit preventus, constituimus ut, si fieri potest, omnes alii fratres occurrant, maximoque cum honore a confratribus deductus cum missarum sollempniis in praedicto cenobio honorifice sepeliatur, sive dives, sive pauper sit. S¡ vero indigens fuerit in tantum ut indigeat victu atque vestitu, aut certe fuerit infirmitate detentus, non neglegatur ab aliis confratribus, sed unusquisque per se aut per suum nuncium visitare curet fratrem infirmum usquequo avidius sanetur. Ut autem quis fuerit morte preventus, unusquisque ex habitatoribus huius loci in conventu monachorum annumeratus III missas in conventu celebratas, unusquisque presbiter XXX narium pro eo curet expleri. Si vero clericus fuerit, qui propriam ecclesiam teneat, et honore sacerdotali sit fultus, III tantumodo missas cantare studeat. Si autem clericus tantum, et non sacerdos fuerit, tria psalteria pro excessu fratris decantet. Enim vero si frater in longinqua regione obierit, et non potuerit corpus ad hunc monasterium deportari, statim ut eius transitus omnibus fuerit (cognitus), hoc quod statutum est, peragatur pro illius anima, et in adiutorio iam dicte ecclesie dimittat unusquisque homo vel femina unum solidum, qui vulgo dicitur grossum. Si ergo pauper fuerit, ut hoc ipsum non possit abere, quantum vires sufficierint, tantum ad iam dictam operam dimittat. 

Huic institutioni statim in eadem charta adnectitur subsequens decretum concilii Narbonensis. 

Sancta Synodus apud Narbonam celebrata X. et VII. episcoporum, presidente domno archiepiscopo sancte Narbonensis ecclesie Guifredo, atque sanctissimo sancte Arelatennensis ecclesie Raiamballo, dilectissimis filiis et fratribus catolicae atque appostolicae matris ecclesiae subditis, sacreque fidei religione instructis, omnibus videlicet hanc nostre institutionis decreta ceruentibus, benedictionis divine donum, et cum sanctis perpetuum regnum. Notum facimus dilectioni vestre, quoniam adiit nos quidam illustris vir Guifredus nomine, petens confirmari a nobis ea quae cenobio beati Petri apostolorum principis a se suaque genitrice amore Dei constructo fuerant tradita atque concessa iure hereditario, quaeque fuerant adquisita adquirendaque alicuius dono. Nos vero petitionibus illius faventes, et Santorum Patrum precepta servantes decernimus, iustoque indicio agendum putamus, ut cuncta que illius cenobii sunt iuris, inconvulsa permaneant, atque integra nostrâ auctoritate confirmata. Interdicimus itaque atque obtestamur omnes, ut nemo aliquando presumat, neque ipsius Guifredi filii, neque quisquam sui generis futuris veniens temporibus, quicquam abstraere, tollere, minuere, disrumpere ex his quae supra dicto debentur cenobio. Si qui autem nostris praeceptis paruerint, et ammonitionibus obtemperaverint, Dei nostri gratiam eos cupimus consequi, et eterne retributionis gaudiis ditari. Qui ergo, quod nolumus, contemptores huius sancte institutionis extiterint, et nostrarum precum vocibus non obedierint, noverint se Dei Omnipotentis, et Sanctorum omnium illius iudicio damnari, et nostri excomunicatione conventus a cetu fidelium cunctorum separari, donec digno satisfactionis munere spem consequatur venie. Hec autem ut diligentiori, et ampliori firmentur decreto, manibus nostris firmavimus, et cunctis coepiscopis nostris firmandum mandavimus. 

Et ego Wifredus sancte prime sedis Narbone archiepiscopus, cum sanctissime vite merito sancte Arelatensis ecclesiae Raiamballo episcopo, cum aliis coepiscopis X et VII in concilio Narbonensi congregatis, rogatu Guifredi venerabilis viri, qui iam dicti loci noviter fundator extitit, pro Dei amore et beati Petri apostolorum principis honore, facimus constitucionem prephato loco, ut quicumque homo vel femina iam dictam institucionem domni Ermengaudi episcopi Urgellitani obaudiens, ad iam dictam fratriam venerit, sicuti prelibatum est, pro remissione suorum peccaminum, vel ad iam dictam ecclesiam ex rebus propriis, vel in lumine ecclesie adiutorium fecerit, quantum unius denarii precium potest estimari, de parte Dei et nostra maneat absolutus de I. ex maioribus peccatis, quod plus timet, et unde maiorem penitentiam abet. Constituimus etiam ut in diebus XL.e quicumque fidelium ibi usque in Pascha in servicio Dei perseveraverit, et lampada eius tota XL.a in ecclesia beati Petri apostoli arserit, sive ille qui toto tempore XL.e aliqua necessitate constrictus ibi perseverare minime potuerit, et tamen lampada ipsius per totum tempus XL.e in prephata ecclesia competenti tempore arserit, si penitentiam trium vel duorum aut certe unius diei tenuerit pro amore Dei et honore Sancti Petri, ex tribus vel duobus unum diem usque in capud XL.e, solvimus. Si quis autem pro remissione peccatorum in penitentiam abet, ut ad ecclesiam Sancti Petri Rome cupiat pergere, et ad iam dictum cenobium Sancti Petri peregrinus cum propria candela septies venire studuerit, tantum illi prossit, quomodo si longi itineris peregrinationem tenuerit. Qui vero ad iam dictam ecclesiam tres magistros (sic) vel certe duos XL.e diebus in pane et vino atque redemptione detinuerit, tantum mercedis accipiat, quantum si sancti sepulcri desiderio ductus, illic pergere voluerit, et gratiam Dei promereatur, et apostolicâ benedictione roboratus, nostrâ omnium adfirmatione et absolutione solvatur. Amen. Ermengaudus gratiâ Dei Urgellensis epus SS. (ab anno 1010 ad 1035.) = Guifredus Narbonensis ecclesiae epus SS. = Raiambalo (Riamballo antes) archiepiscopus Arelatensis +. = Stefanus epus Atensis +. = Willelmus epus Agatensis +. = Oliva epus Ausonensis + (ab anno 1018 ad 1046). = Raimundus gratiâ Dei Ausonensis epus (a 1110 ad 1146). = Bernardus epus Coseranensis +. = Arnallus presul + Tolosa +. = Wifredus praesul Carcasonensis + (ab an. 1031 ad 1054). = Ugo epus ecclesiae Uzetensis +. = Barnardus (sic) epus Comeniensis +. = Barnardus Lutevensis epus +. = Arnallus epus Magalonensis +. = Berengarius epus Elnensis +. = Froterius epus Nemaucensis +. = Petrus epus Cabalonicensis +. = Berengarius archiepiscopus Terragonensis + (a 1174 ad 1194). = Petrus epus +. = Bernardus Bitterrensis ecclesiae praesul +. = Willelmus gratiâ Dei Ausonensis ecclesiae + (a 1046 ad 1075). = Bertrandus epus Barchin. confirmat (a 1086 ad 1095). = Guislibertus Barchin. praesul (a 1035 ad 1065). = Berengarius Dei gratiâ Gerundensis epus (a 1051 ad 1093). = Remundus epus Rotensis SS (a 1076 ad 1094). = Guillelmus gratiâ Dei Urgellitanus praesul, qui haec statuta auctoritate episcopali confirmat (a 1040 ad 1075) = Arnulfus epus (certe Rotensis ab ann 1025 ad 1067.) = Dalmacius archiepiscopus Narbonensis. = Fulconi gratiâ Dei Barchinon. epus (a 1095 ad 1099.) = Raimundus Dei gratiâ Ausonensis epus (a 1186 ad 1194). = Petrus Ausonensis epus (a 1147 ad 1185.) = Datum per manus Bonifilii notarii die et anno prefixo. = Oto indignus gratiâ Dei tamen Urgellensis epus (a 1095 ad 1122.) = Bernardus gratiâ Dei Urgellensis epus (a 1142 ad 1162.) = Ego Bernardus Rogerii licet indignus Urgellensis ecclesiae epus hanc confratriam ex parte Dei et nostra laudo et confirmo (a 1163 ad 1166).

XXII. Donatio ad coenobium S. Petri de Portella, ann. MVIII. (1008)

XXII. 

Donatio ad coenobium S. Petri de Portella, ann. MVIII. (1008) (V. pág. III.) 

Ex exempl. coaevo in arch. eiusd. monast. 

In nomine Sancte Trinitatis, scilicet, Patris, ac Filii, atque Spiritus Sancti. Ego Doda femina cum filio meo Wifredo, proles Portelle, donatores sumus Domino Deo et Sancti Petri Frontanianensis cenobio. Per hanc scripturam donationis nostre, donamus namque alaudem nostrum proprium, qui nobis advenit per comparatione, quem comparavimus de Oliba comite, id sunt, ipsas artigas; et sunt ipsas artigas in comitatu Bergitano, in apendicio de castro Frontanianensi, vel in ipso boscho, quem dicunt Agrevoledo (grévol, ilex acrifolium). Et affrontant ipsas artigas de una parte in collo silve Rutundensi, et de secunda in collo Trape, et de tercia in pugo (podio, puig, puch, puy, pui) de Guardia, et de quarta in rivo qui discurrit per Fronteniano, et pervadit usque ad Godseneres. Quantum inter istas IIII.or affrontaciones includunt, sic donamus nos ipsas artigas superius scriptas totas ab integrum cum exiis et regresiis earum. Et de nostro iure tradimus in dominio Sancti Petri Cenobio, et habitatoribus huius loci, sine blandimento ullius persone, vel sine ulla reservacione; et est manifestum. Et qui contra hanch ista carta donationis venerit ad inrumpendum, aut nos donatores venerimus, aut ullusque homo vel femina inquietare voluerit, non hoc valeat vindicare, sed componat in duplo ipsas artigas supra scriptas, cum omnia sua inmelioracione, et in ante ista carta donationis firma et stabilis permaneat modo vel omnique tempore. Facta karta donationis VIII.° Cal. Iuli, anno XII. regnante Raudeberto rege. Sig+num Doda. = Wifredus SS., qui ista carta donationis fecimus scribere et firmamus, et testes firmare rogamus. = Sig+num Bardina vicescomite. = Sig+num Reimundus. = Sig+num Gaucefredus Sagone. = + Reimundus presbiter, qui ista karta donationis scripsit et subscripsit die et anno quod supra. 


XXI. Acta dedicationis ecclesiae de Lacorre, anno DCCCC. (900)

XXI. 

Acta dedicationis ecclesiae de Lacorre, anno DCCCC. (900) (V. pág. 100.) 

Ex autogr. in arch. monast. S. Petri de la Portella. 

Anno ab incarnationis Domini nostri Iesu Christi nongentesimo, era nongentesima XXXVIII. indictione X. die chalendarum Decembr¡um, anno II. regnante Karolo rege, venerabilis Nangecitissus Orgellencis episcopus quidem veniens in territorio Bergitanensi, in locum quem nuncupant Lacorre, rogatus a Georgio vel a Frugane, sive etiam ad alios viros certantes in Dei servitio, et ecclesiam Dei hedificatores, scilicet his nominibus: Sidela, Leuricus, Guitta, Oliva, Ermemirus, Igela, Sirandus, Billitus, Grutas, Gallavoncus, Donatus, Rudo, Petrascius, Estegissus, Manso, Angemirus, Guadamirus, Ascenarius, Fortus, Venredlus, Sentullus, Tollalegus, Guifredus, Cursio, Moratellus, Bernardus, Ursio, Stabilis, Gontarius (Günter, Günther alemán), Bera, Petrus. Hii omnes supra dicti vel alii plures rogaverunt iam nominatum venerabilem Nantegissum episcopum, ut veniret ad ecclesias idolorum consecrandas in honore Beatae Mariae virginis, qui est fundata in ipsa rocha (ça roca, sa roca, Sarroca), et Sanchti Saturnini martiris, et Sanchti Hylarii confessoris, sicuti et fecit. In primis propter amorem Dei et omnes sanchti eius, et remunerationis animae nostrae, ideo nos supra dicti homines tradimus ipsas ecclesias in potestatem domni Nantegisii pontificis nostri ad consecrandum, ut ille consecret in honore Beatae Mariae virginis et Sanchti Saturnini, necnon et Sanchti Hylarii, sicut sancti canones constituerunt, ut ille et nos ante tribunal iudicis remedium animae nostrae accipiamus, et parentum nostrorum. Et ego iam dictus Nantegisus episcopus consecro ecclesias supra nominatas, die presente, feria V. Cal. Desembris, et dono cimiterium ex utrisque partibus XL. passuum ex unaquaque parte. Ideoque nos homines supra dictos donamus ad ipsas ecclesias et dotamus eas, et in donaria donamus alodium quod est ad ipsa Spuga, quae de una parte habet Rodaleig, et de alia habet torrentem, et de tertia finit in rocha, et de quarta pervadit usque in collo de Iuvell. Et in alio loco donamus terra qui est ad ipsos Uxos, quae de duas partes habet terras incultas de nosmedipsos supra taxatos. Et donamus ibi vinea qui est in locum ubi dicitur ad ipsa Spuga, quae de una parte habet limitem, et de alias duas torrentes, et quarta finit in rocha. Quia nos Entegius et Manso et Guadamirus donamus ad iam dictas ecclesias ipsa cella cum una curte, et ortos qui ibidem sunt, quae afrontat ad ipsas ecclesias. Et ego Fruga dono ipsa terra, quam comparavi de Sidelane et Olivane plus minus quarterades tres, quae de una parte habet strata, et de alia habet stirpe, et de tertia habet rivo. Et donamus in illo loco de ipsa Corre (ça Corre, Sacorre, Lacorre) una pecia de terra. Et in alio loco in collo de Iuvel donamus alia pessia de terra, quae de una parte habet strata. Et nos homines supra dictos donamus ad ipsas ecclesias hoc superius nominatum est, propter remedium animarum nostrarum, in dote ab omni integritate. Si quis contra hanc cartam dotariam vel donationis venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vindicare, sed componat in quadruplum. Ideoque ego Nantegissus episcopus, qui consecravi ipsas ecclesias, trado eis parrochia de flumine Admest usque in rivo de Borredano, et de alia parte de iam dicto rivo Borresdanensi usque in serra de Mascharone (Mascaró), et sic pervadit usque in monte Sancto, (Montsant) et de tertia parte de iam dicto monte Sancto pervadit usque in Quadros, et de IIII. parte de iam dictos Quadros pervenit usque iam dicto Bosrredane. Et sicut hii IIII. termini ambiunt cum finibus et adiacentiis suis, omnes homines qui infra hos terminos laboraverint, omnes decimas et primicias de omni re dono vel concedo ad iam dictas ecclesias. Et nullus alios sacerdos infra hunc terminum constitutum decimas vel primicias, nec sacerdos nec ullusque homo non usurpet, sed integras perveniant ad iam dictas ecclesias et ad sacerdotem qui eas per concensum nostrum regerit. Constituo ut per singulos annos terciale censum ipse sacerdos persolvat de annona modios V. et solidos II. denarii. Et ego iam dictus Nantegissus episcopus laudo et confirmo haec carta dotaria vel donationem, sicut iam dictum est. Ideoque si ullus homo vel femina istam kartam dotariam disrumpere voluerit, ad mandamentum voluerit habere in ecclesias, nisi ipsos qui iure debent habere, excomunico et anathematido ex parte Dei omnipotentis et Beati Petri, et per dominum papam Sergium (1) seniorem meum, et nostram adtoritatem (auctoritatem). = Nantegissus Orgellensis episcopus +. = Benedictus archidiachonus +. = S¡g+num Sidela. = Sig+num Leuricus. = S¡g+num Guitta. = Sig+num Oliva. = Data per manus Borrellus presbiter sub die et anno prefato. 

(1) Eius scilicet nominis III. Rom. pontificem; qui anno 898. post Theodori II. mortem electus, Româ per septennium exulare coactus est, urgentibus iis qui B. Petri sedem invaserunt, quam non nisi anno 904. licuit occupare. Nantigisus autem noster ut verum eum papam agnoscebat hoc anno 900, in cuius rei testimonium seniorem meum ipsum placuit appellare.