XXIII. Eiusdem Sallani epistola encyclica ad universi orbis episcopos, super praecedenti excommunicationis decreto, eodem anno directa.

XXIII.

Eiusdem Sallani epistola encyclica ad universi orbis episcopos, super praecedenti excommunicationis decreto, eodem anno directa. 

Ex autogr. in arch. eccl. Urgell. 

Universis episcopis circumquaque ubique conmanentibus per quadrifida climata cosmi, Sanlanus Dei gratiâ humilis sancte sedis Urgellensis episcopus, gratia vobis, et pax a Deo semper multiplicetur. Vestris auribus, o sanctiissimi patres, nostra lingua nequid effari, nec litteris comprehendi, quantas et quales persecutiones nobis a pravis et perversis hominibus cotidie inferuntur. Adtamen necessitate cogente, vel pauca de multis vobis intimare satagimus. Anno denique presenti nongentesimo, nonagesimo primo trabeationis Dominicae, emerserunt se viri iniqui ad destruenda ecclesiastica iura, ut everterent animos principum, qui videntur tenere vel regere terras vel comitatos diocesaneos ecclesie nostre principali, Genitricis, videlicet, Domini nostri alme Marie, cui Deo auctore deservimus. In tantum excrevit malicia eorum, ut ad illorum suasione comites vel principes nostri vi aufferrent a nobis, et ab ecclesia, cui largiente Christo presidemus, omnes diocesanas ecclesias, et omnem censum, quod iure episcopali debetur exsolvere nobis de duobus comitatibus integris, Cerdaniensem, scilicet, et Berchitanum, nulla culpâ super nos existente, sed semper cum humilitate hac satisfaccione requisivimus eos. Et non solum easdem ecclesias suffraganeas abstulerunt; sed insuper ipsas fruges omnes, vel decimas, quas preterito anno Dominus ibidem dedit, necnon et nostros ministeriales exinde cum vi expulerunt. Ob hid denique obsecramus nimium sanctitatem culminis vestri, ut ipsos nefandos homines, qui animos principum vel comitum ad hoc nefas excitarunt, idest, Arnaldum, et Radulfum, excomunicare ne differatis, necnon et omnes sequaces eorum, simul et ipsas ecclesias omnes, cum illorum terminos, qui sunt in supra dictis comitatibus. Ita ut nullus episcopus, nullus presbiter, nullus diaconus, nullus clericus, cuiuscumque sit hordinis, audeat ibi ullum ministerium ecclesiasticorum facere, vel celebrare, usquequo ad legitimam satisfaccionem vel emendacionem veniant, et ipse episcopatus kannonice sit redditus ecclesie generali, cui a Domino est adtributus, et ipsi supra dicti rei de me Sanlane episcopo absolucionem accipiant. Sane ipsam comitissam Ermengards, apud filios, et filias suas a... catione (excommunicatione) excludimus, et separamus, hac sequestramus. Et volumus, atque nostra absolucione firmamus, ut in qualicumque ecclesia in supra dictis comitatibus venerint, licitum sit illis ibidem orare, et missas audire, et divinum officium celebrare, ipseque ecclesie tamdiu sint solute, quamdiu illi comites, et illa comitissa intus persteterint. Excomunicatio quoque taliter in conspectu vestro volumus fieri, sicut subter insertum est, vobis in eadem consencientibus vel subscribentibus. Sanctam itaque individuam Trinitatem, auxilium quoque omnium sanctorum nobis petentes, exoramus, ut Arnaldum, et Radulfum, qui animos comitisse Ermengards, vel animos filiorum illius ad hoc incitarunt, ut aufferrent episcopatum Cerdaniensem, vel episcopatum de Berchitano, de iure vel dicione sancte Marie sede Vicho, vel de potestate Sallani episcopi, et omnibus in hoc errore consencientibus Dominus sua virtute conprimere eos, et brachia illorum alligare dignetur. Sequentes quoque apostolicam sententiam, eos et omnes sequaces eorum a liminibus sancte Dei ecclesie sequestramus, et a corpore et sanguine Domini nostri Iesu Christi separamus, et ab omni consorcio sancte religionis christiane disrumpimus. Ipsos et omnes, quicumque partibus illorum consenserint, aut illis adiutorium prebuerint, ab odierno die, et deincebs maledicti, et excomunicati permaneant, usquequo ad satis veniant faccionem, aut venire voluerint. Si quis vero superbus, aut contumax huic nostre definicione adsentire noluerit, vel hanc excomunicationem observare neglexerit, hunc divino zelo accensi, cum Iuda Domini proditore, eterna punicione sub anathematis vinculo, nisi resipuerit, in inferno damnatum contradimus. Qui vero huius excomunicationis pro Dei timore observator extiterit, gratiam et misericordiam a Domino nostro Ihesu Christo consequatur. Amen. Salla, gratiâ Dei episcopus Orgelensis, huic statuto nostro, in quo totam causam Dei iudicio commisimus, subscripsi, et confirmavi. = Aimericus episcopus ecclesie Ripacursensis hanc constitutionem confirmavi, atque + subscripsi. 

XXII. Decretum excommunicationis, et interdicti, latum a Sallano episcopo Urgellensi in comitatus Cerdaniensem, et Bergitanensem, anno DCCCC.XCI. (991)

XXII. 

Decretum excommunicationis, et interdicti, latum a Sallano episcopo Urgellensi in comitatus Cerdaniensem, et Bergitanensem, anno DCCCC.XCI. (991) 

(V. pág. 118) 

Ex autogr. in arch. eccl. Urgell. 

Ortodoxorum katholicorum patrum, divinitusque inspiratorum kanonum promulgavit auctoritas per universas provintias, peringruentibus ecclesiasticis fluctuacionibus, ut nullus episcopus, sacerdos, aut aliquis fidelis ordo ecclesiasticus, se presumat vindictam exercere in armis carnalibus, nisi tantum in oratione, et virtute Spiritus Sancti, et kanonica damnatione feriatur. Quod autem sedes episcoporum, et tronus speculationum, et potestatem iudicandi, et solvendi, atque ligandi a Domino est illis datam, atque concessam, sicut ipse Salvator in evangelio ait: Quodcumque ligaveritis super terram, erunt ligata et in celo; et quodcumque solveritis super terram, erunt soluta et in celo. Et alibi; Accipite Spiritum Sanctum: quorum remisseritis peccata, remittuntur eis, et quorum retinueritis, retenta sunt. Ideo ista percolimus, karissimi, ut intelligatis potestatem episcoporum vestrorum, in eisque Deum veneremini, et eos ut animas vestras diligatis, et quibus illi non comunicant, non comunicetis, et quos eiecerunt, non recipiatis. Multum enim timenda est sententia episcoporum, quia a Domino conlata est illis potestas ligandi, atque solvendi. Ob hoc igitur ego Salla, indignus, non meis meritis, sed nutu Dei episcopus, tanta audita sanctorum patrum kanonum instituta, cum consensu et adiutorio domini Vivani Barchinonensis episcopi, seu etiam domni Aimerici episcopi, cum kanonicorum, et sacerdotum nostrorum, necnon et abbatibus vel monachorum suffragia, accensi flamma Spiritus Sancti, excomunicamus atque alligamus omnem episcopatum Cerdaniensis, vel Berchitanensis, ad Patrem, et Filium, et Spiritum Sanctum, et omnes ecclesias, qui in predictos comitatos sunt, tam precipuas, quam sufraganeas, qui infra eius ipsos termines, vel in eius termines sunt, ut non habeat ibidem nullum ministerium sacerdotalem factum, nisi per nostra absolucione, aut per nostra propria voluntate, de feria III. post Dominica I. de Quadragessima (Cuaresma) in antea, usquequo predictus episcopatus redditus sit ad sancta Maria, et in nostra sit potestate, cum ipsas parrochias, quod nobis abstulere vel rapuere, et cum ipsos oblatos, qui exinde exierunt. Verumtamen sciatis, quia ipsa comitissa domna Ermengards cum filios, et filias suas, nec excomunicamus, nec nullius vinculo kanonice damnationis contra eos facimus; sed tantum omnes homines, tam cleeicos, quam laycos, qui hanc nequiciam tractavere adversus sancta Dei ecclesia, et consilium dedere ad ipsa comitissa, et filios suos, de hunc maximum peccatum, et vastatores fuere, atque raptores, et fraudatores, vel sacrilegi, et fures, sicut Iuda proditor, hos tales presumptores, et ecclesiis sancte Marie raptores, vel suarum facultatum alienatores, exceptus ipsa comitissa cum filios suos, nos supradicti Salla presul, et Vivas gratiâ Dei episcopus, et Aimericus episcopus, cum kanonicorum, et sacerdotum nostrorum, sive cum abbatibus vel suffragia monachorum, excomunicamus eos ad Patrem, et Filium, et Spiritum Sanctum, et per omnes ordines angelorum et arcangelorum, et omnes virtutes celorum, sive per omnes patriarchas et prophetas, et per omnes apostolos, et martyres, vel confessores, et per omnes sanctos Dei, sic eos excomunicamus, et anatematizamus, atque abomiamus, et alienamus eos, atque abiecimus a liminibus sancte Dei ecclesie, et segregamus eos a corpus, et sanguine Domini nostri Iesu Christi, et a consorcio christianorum fidelium, usque ad dignam satisfaccionem, et emendacionem veniant ante altare sancte Marie sedis Vico, et coram Salla episcopo, et canonicos eius; et usque absolutionem habeant de supra dicto Salla episcopo, ita permaneant excomunicati, et abhominati, sicut iam supra dictum est, in secula seculorum, Amen . = + Salla +.

XXI. Commutatio inter Borrellum comitem, et Sallam, episcopum Urgellensem, anno DCCCCLXXXVIII. (988)

XXI. 

Commutatio inter Borrellum comitem, et Sallam, episcopum Urgellensem, anno DCCCCLXXXVIII. (988) (V: pág. 117.)

Ex autogr. in arch. eccl. Urgell.

Vox legum iure decrevit auctoritas, ut qualis sit empcio, talis sit et comutatio. Empcio namque et comutatio, sicut iam dudum in antiquis temporibus decretum est, equalem habeat firmitatem, sicut et empcio. Idcirco in Dei nomine ego Borrellus, gratiâ Dei comes, et marchio, et uxor mea Aimedruds, et Raymundus  comes filius predicto Borrello comite, comutatores sumus ad domum sancte Marie sedis Vico Orgellensis, et Salla gratiâ Dei episcopus sedis eiusdem, sive Wadaldo archisacer, et Maior archisacer, et Isarno archipresbytero, et Arnaldo archilevita, et Durando archilevita, et Bonusomo (bon hom) sacer, et Adaulfus sacer, et Ansulfus sacer, et Bellus sacer, et Bulgara sacer, et Argemirus sacer, et Fulgencius sacer, et Aimiricus levita... et alii ceteri kannonici, qui consistunt in obsequio sancte Marie, et  estis proprii filii predicte ecclesie sedis Orgellensis, et ibidem Deo militantes. Comutamus vobis alodes nostros proprios, quem habemus in comitatu Orgello, idest, ipsa villa, que vocat Bescaran, cum fines et termines earum, idest, kasas, kasalibus, ortis, ortalibus, arboribus, terris, vineis, molinis, molinariis, pratis, pascuis, silvis, garriciis, aquis aquarum, vie ductibus vel reductibus, rochas, petris exiis, et regressiis, cultum, et eremum. Et affrontat hec omnia a parte orientis in Monte rufo (Mont roig, Monroch, Monte rubeo, Monroyo &c.), vel in Serra grossa, et descendit per ipsa serra de Anustal, et pervenit usque ad flumen Segor (Segre). De parte meridie afrontat in alveo Segor. De parte occiduo afrontat in ipsa serra de Ilatica, et ascendit ad ipsa villa de Kastanias. De parte vero circi afrontat in ipsa roka de Exkassi. Quantum infra istas afrontationes includunt, sic comutamus vobis quantum ibidem habemus, sive alode, sive fevo (feudo?), sive fisco, vel per qualicumque voce, in omnis et in omnibus, quantum ad predicta villa pertinent, cum fines et termines, et limites earum, et cum omni fundus possessionis earum, tam rusticum, quam urbanum, totum ab integrum, sine ulla reservacione. Et in alio loco, in villa, quod dicant Elasso, ipsa ecclesia sancti Stefani, cum ipsa parrochia, simul cum decimis, et primiciis, et cum ipsas ecclesias suffraganeas, que ibidem sunt, et cum omnes alodes eiusdem ecclesiae pertinentibus, et cum vota et offerencia, quod Dei fideles ibi offeruntur, et cum fines, et termines, et omnes afrontaciones eiusdem ecclesie pertinentes, totum ab integrum. Et in alio loco, prope flumen Valeria, comutamus vobis ipsa ecclesia sancti Fructuosi; et ipso alode, et fevo, quem habemus in Boxedra, vel infra suas fines; et quem habemus in Salellas, et in suas fines, idest, terras, et vineas, et kasales, et decimas, et primicias, et molinariis, ortis, ortalibus, arboribus, pratis, pascuis, aquis aquarum, vie ductibus, et reductibus, exiis, et regressiis, cultum, et eremum. Et afrontat hec omnia a parte orientis in ipsa sede Vico sancte Marie: a parte meridie afrontat in flumen Segor: a parte occiduo afrontat in flumen Valeria: a parte vero circi afrontat in ipso grado subtus Puio rotundo (Puyo: Puig redó; pueyo, de podium, puch, pui, puy, &c.). Quantum infra istas afrontaciones includunt, sic comutamus vobis ipsa omnia; quod superius resonat, vel quantum ibidem abemus, sive per alode, sive per fevo, sive per qualicumque voce, totum ab integrum. Et in alio loco in villa, que vocant sancti Stefani, comutamus vobis ipsum alodem, quem ibidem abemus, vel ipso fevo, idest, kasas, kasalibus, ortis, ortalibus, arboribus, terris, vineis, cultum, vel incultum. Et afrontat hec omnia a parte orientis in villa Calviciniano, vel in Puio rotundo; de parte meridie afrontat in Puio de Karkar, vel in Civitate (Ciudad; Ciutat): de parte occiduo afrontat in serra de Benevarre (Benavarre): de parte vero circi afrontat in serra de Cogollo (Cogul, Cogull). Quantum infra istas afrontationes includunt, sic comutamus vobis ipsa omnia quod superius resonat, quantum ibidem abemus, sive per alode, sive per fevo, vel per qualicumque voce, simul cum ipsas decimas, totum ab integrum. Et in alio loco, que vocant valle Andorra, comutamus vobis ipsos nostros alodes, quem abemus in villa Lauredia, vel in villa sancta Columba (Santa Coloma), sive in villa Andorra, vel in villa Ordinavi, vel in aliis locis, ubi invenire potueritis, idest, kasalibus, terris, vineis, ortis, ortalibus, arboribus, pratis, molinariis, cultum, vel incultum. Et afrontat hec omnia a parte orientis in... ville : de parte meridie afrontat in monte Rufo: de occiduo afrontat in rivo... vel in ipsa roka de Tagamanente (Tagamanent): de parte vero circi afrontat... de Aras. Quantum infra istas afrontaciones includunt, sic comutamus vobis ipsos alodes, quantum ibidem abemus, tam de parentorum, quam per qualicumque voce ibidem abere debemus, totum ab integrum. Et in alio loco, in fines de Nargone, comutamus vobis ipsas villas, que vocant Cuvilare, el Montangocello, idest, kasas, kasalibus, ortis, ortalibus, arboribus, pratis, pascuis, silvis, garriciis, rokas, petras, aquis aquarum, fontibus, vie ductibus, vel reductibus, molinis, molinariis, cultum, vel eremum, in omnia et in omnibus eiusdem villas pertinentibus. Et afrontat hec omnia a parte orientis in ipso grado de Fenestras, vel in Bordonera: a parte meridie afrontat in ipsa strata de sancto Clemencio: de parte occiduo afrontat in karrera (carrera), qui pergit ad Sallentem (Sallent): de parte vero circi afrontat in prato de Cimingano. Quantum infra istas afrontationes includunt, sic comutamus vobis ipsas villas, vel ipsa omnia, quod superius resonat, quantum ad ipsas villas pertinet, sive per alodem, sire per fevo, sive per qualicumque voce, quod ibidem abemus vel abere debemus, cum fines, et termines, et limites, et cum omni fundus possessionis earum, tam rusticum, quam urbanum, totum ab integrum, sine ulla reservatione. Haec omnia superius scripta comutamus ad domum predicte sedis sancte Marie, sive predicto pontifice, vel predictis filiis ecclesie eiusdem superius nominatis, propter ipsas ecclesias, vel parrochias, quem vos nobis comutastis in comitatu Bergitano, sive in comitatu Cerdania, idest, ipsa ecclesia sancti Andree, in loco que vocant Segasse, cum sua parrochia, et decimas, et primiciis, et cum omnes alodes ipsius ecclesie pertinentes, et cellulis, et sacrariis, vel cimiteriis, et cum omni munus ipsius ecclesie offerentibus, et cum ipsas ecclesias... Quantum infra fines vel termines huius ecclesie esse videntur, totum et ab integrum, quantum ibidem abetis, vel abere debetis per qualicumque voce. Et ipsa ecclesia sancte Marie, simul cum ipsa parrochia de Merles, cum suas fines, vel termines, vel ipsa omnia huius ecclesie pertinentes, totum et ab integrum similiter nobis comutastis. Et ipsa ecclesia sancti Vincencii de kastro Adalasende, cum sua parrochia, et suas fines vel termines, et cum omnia huius ecclesie pertinencium, similiter totum ab integrum nobis comutastis. Et ipsa ecclesia sancti Stefani in Pardinas, simul cum ipsa parrochia, et suas fines, vel termines, vel ipsa omnia huius ecclesie pertinencium, similiter totum et ab integrum nobis comutastis. Propterea ego Borrellus commes, et uxor mea Aimedruds, et filius meus Raymundus comes, nos simul in unum comutatores comutamus ad domum sancte Marie supra dicte sedis, vel eiusdem prefati presulis, seu omni clero prenominato, supra dictos alodes sive ecclesias, vel decimas, vel fevos, sive omnia, quod superius resonat, de nostro iure in vestro comutamus, atque tradimus dominio, potestatem, sine ulla inquietudine, et sine ulla reservacione. Et quicquid de ipsa omina superius scripta facere volueritis, liberam in Dei nomine abeatis potestatem. Quod si nos comutatores aut ulla secularis potestas, diabolicâ superbiâ inflatus, aut ullusque homo, qui hac scriptura comutacionis inquietare, aut disrumpere voluerit, non hoc valeat vindicare quod requirit, sed hec omnia superius inserta, quantum ad eo tempore inmeliorata fuerit, vobis aut partique vestre in duplo vobis componere non moretur, et hec scriptura comutationis semper maneat inconvulsa. Facta hec scriptura comutacionis V. Idus Iulii, anno II. quod Ugo Magnus rex regnandi sumpsit exordium. = Sig+num Borrellus comes. = Sig+num Aimedruds. = Sig+num Raymundus comes, fil¡us predicto Borrello comite, qui hec scriptura comutacionis fecimus, et testes firmare rogavimus. = Sig+num Wifredus.= Sig+num Wiglgelmus (se entiende que es Wilielmus, Guilielmus, Guillermo, Wilhelm, William &c.) = Sig+num Amalricus. = Sig+num Erradus. = Soniefredus sacer, et iudex subscribo. = Sig+num Salla. = Sig+num Gondemarus, gratiâ Dei hac si indignus episcopus sancte sedis Gerundensis ecclesie, subscribo. = Frugifer presul subscribo. = S¡g+num Bonus homo, indignus sacer, qui hac scriptura comutacionis, cum litteras superpositas in verso XVIIII. numero XV.im scripsi, et subscripsi die et anno quod supra.