XXXV. Constitutiones eiusdem Domini Guillermi de Montechateno bonae memoriae Episcopi Illerdensis.

XXXV.

Constitutiones eiusdem Domini Guillermi de Montechateno bonae memoriae Episcopi Illerdensis. (Vid. pág. 148.)

Cum sit officium Praelatorum publica peccata inquirere, ne sanguis subditorum de eorum manibus requiratur, ideo volumus et mandamus quatinus per omnes dies dominicos quadragessimae publice moneatis omnes parrochianos vestros discretionem habentes, ut cum teneantur ter in anno vel saltim semel peccata sua confiteri, et in Pascha recipiant Corpus Christi. Quicumque non fecerit ab ingressu ecclesiae arceatur et moriens ecclesiastica careat sepultura. Item moneatis omnes publicos adulteros detinentes publice concubinas ut desistant ab adulterio et concubinas dimittant, vel in uxores ducant. Quod nisi fecerint, denuncietis excomunicatos publice in vestra ecclesia, et mandetis aliis parrochianis vestris ut hos et omnes publicas mulieres expellant, et eos etiam qui talibus domos locant similiter moneatis. Item moneatis usurarios ut ad cognitionem ecclesiae usuras receptas restituant, et caveant idonee non recipere in futurum. Quod nisi fecerint, post trinam monitionem publice factam denuncietis eos excomunicatos in vestra ecclesia: et si mori eos contingerit, non tradantur eorum corpora ecclesiasticae sepulturae. Preterea denuntietis excomunicatos mittentes manus violentas in clericos et viros religiosos, et vendentes arma Sarracenis, et etiam victualia in dampnum et praejudicium Christianorum. Item denuncietis excomunicatos nutrices filiorum Judeorum et Christianos in Judeorum servitio continue comorantes. Item denuncietis ab ingressu ecclesiae interdictos juxta constitutionem bonae memoriae G. Episcopi Illerdensis omnes manumissores qui infra annum non compleverint pias morientium voluntates, si in haec extiterint negligentes. Item denuncietis excomunicatos omnes qui statuta aliqua fecerint contra ecclesiasticam libertatem, et eorum consiliarios, ac dicta statuta servantes, nisi ea deleverint infra tempus a jure praefixum. Item moneatis parrochianos vestros et eis sub pena excomunicationis mandetis, ut in egritudine positi non ponant se sub cura Judei vel etiam Sarraceni, nec ab eis recipiant medicinam, nec cum eis simul audeant in eisdem balneis balneare. Item denuntietis excomunicatos sacrilegos et divinarios et illos qui ipsos consulant ac faciunt divinare. (adivinos; adivinar)

Item denuntietis excomunicatos Christi nomen vel Beatae Mariae Matris eius publice blasfemantes.

XXXIV. Constitutiones editae per reverendum patrem Dominum Guillermum de Montechateno (Guillem de Moncada)

XXXIV.

Constitutiones editae per reverendum patrem Dominum Guillermum de Montechateno (Guillem de Moncada) Episcopum in sacra sinodo celebrato in civitate Illerdensi. (Vid. pág. 148.)

Item quod rectores et portionarii faciant residentiam personarum in ecclesiis suis, alias priventur.

Monemus omnes habentes curam animarum in diocesi quod faciant in ecclesiis suis residentiam et deserviant personaliter in ipsis ecclesiis, prout ipsarum cura requirit: quod nisi hoc fecerint usque ad proximum festum Sancti Andreae quem terminum eis perempniter assignamus, ipsos ex tunc ipsis ecclesiis privamus et denuntiamus privatos juxta constitutionem concilii generalis. Monemus etiam omnes portionarios ecclesiarum nostrae diocesis ubi certus numerus statutus est per antecessores nostros, ut in ecclesiis residentiam faciant, quod nisi fecerint usque ad predictum terminum quem eis perenniter asignamus, ex tunc ipsos privamus prebendis suis.

Clericus recipiens pecuniam mutuo in ludo, non tenetur solvere.

Statuhimus etiam quod quicumque mutuaverit peccuniam clerico ludenti ad taxillos, non teneatur creditori debitor ad dictam peccuniam persolvendam.

Quod nullus clericus vadat de nocte.

Statuhymus etiam quod nullus clericus de nocte post pulsationem campanae vadat sine lumine per civitatem vel per villam, et quicumque fecerit penam quinque solidorum nobis exsolvat.

Quod rectores non recipiant clericum alienum.

Mandamus etiam firmiter et districte ut nullus rector ecclesiarum admitat aliquem clericum alterius diocesis ad celebrandum divina absque litteris nostris; et si contra factum fuerit, et recipiens et receptus graviter punientur.

De cartellis non recipiendis.

Volumus et statuhimus ut cartelli ab aliquibus non recipiantur per rectores ecclesiarum, nec parrochianis exponantur, nisi forma fuerit sigilli nostri munimine roborata.

Non recipiantur quaestores sine litteris Episcopi.

Volumus etiam et statuhimus quod nullus quaestor alicuius quaestoriae vel hospitalis admittatur, nisi litteram domini Episcopi hostendat, in qua sit nomen illius personae scriptum qui litteram presentavit, et quod non admittatur aliquis cum litteris domini Papae vel Archiepiscopi, nisi litteram hostendat Domini Episcopi quae de ipsa littera domini Papae vel Archiepiscopi expressam faciat mentionem. Quia sepe ab ordinatis clericis inquietamur super concedendis eis litteris suae ordinationis, qui tunc nequeunt ad quos hordines promoti fuerint comprobare; nos Guillermus Dei gratia Illerdensis Episcopus auctoritate presentis sinodi statuhimus ut quilibet de cetero ordinandus infra VIII. dies a die qua ordinatus fuerit a nobis litteras suae ordinationis recipiat eiusdem ordinationis et eidem testimonium perhibentes; et sciant nichilominus sine aliis nostris litteris quas interim de novo recipiant extra diocesim nostram celebrandi in ordine suo sibi licentiam interdictam. Quod si infra VIII. dies litteras nostras non habuerint, ex tunc non de facili eis ordinationis suae litteras concedentur, (.) Hoc autem statutio sive ordinatio non intelligimus constringi viros religiosos, nec canonicos nostros, nec benefficiatos in Sede nostra, nec etiam clericos commensales nostros, nec canonicorum nostrorum.

XXXIII. Constitutiones editae per Dominum fratrem Guillermum de Barberano bonae memoriae Illerdensem Episcopum.

XXXIII.

Constitutiones editae per Dominum fratrem Guillermum de Barberano bonae memoriae Illerdensem Episcopum. (Vid. pág. 143.)

De residentia personali Rectorum et Vicariorum perpetuorum.

Quia licet in consilio generali et per Dominum Sabinensem salubriter fuerit constitutum ut qui parrochiales habent ecclesias non per alios set per ipsos deserviant in eis in ordine quem ipsorum cura requirit, multi enim statuta ipsa non sine gravi suarum et comissarum sibi animarum periculo servare contempnunt; igitur nos frater Guillermus miseratione divina Illerdensis Episcopus salutem animarum celantes de consilio fratrum nostrorum monemus omnes parrochiales ecclesias habentes seu etiam vicarias perpetuas habentes ut in ipsis ecclesiis personaliter deserviant, et si qui absunt non de nostra licentia, ad eas infra duos menses post huiusmodi constitutionis promulgationem revertantur, continuam facturi residentiam in eisdem: alias nos juxta praedictae constitutionis tenorem, tales ecclesiis vel vicariis quas obtinent decernimus ipso jure privatos, nisi eos abesse contigerit de nostra licentia spetiali. 

Quod rectores recipiant ordines infra certum terminum.

Monemus et omnes rectores parrochialium ecclesiarum qui non sunt sacerdotali ordine constituti, ut cum nos ordines celebrare contigerit, ad ordinem sacerdotalem asdendant, nisi super hoc a nobis licentiam habuerint spetialem. Alioquin post trinam monicionem a nobis factam a suis beneficiis noverint se suspensos.

Quod clerici beneficiati in sacris ordinibus constituti, tenentes publice concubinas incurrant poenam L. mazmodinarum.

Ad hoc quia interdum plus aliquibus pecuniae timetur dispendium quam salutis, et nonnulli clerici propriae salutis obliti et spirituales poenas contra se editas contempnentes, concubinas tenere publice non formidant, ex quo et laycorum scandalum et periculum sequitur animarum. Nos itaque huiusmodi quibus possimus volentes remediis obviare, de consilio fratrum nostrorum statuimus, ut clerici beneficiati in sacris ordinibus constituti qui post hanc constitutionem depraehensi fuerint predicto vicio laborare, quinquaginta maçmodinas nobis et successoribus nostris solvere teneantur.

Qui cultellum contra aliquem extraxerit, solvat L. solidos.

Statuimus ut si quis clericorum irato animo cultellum extraxerit contra aliquem quinquaginta solidos pro pena nobis solvere teneatur.

De ornamentis deauratis et superfluis.

Prohibentes sub atestatione divini judicii, ne quis sellas deauratas aut picatas nisi unius coloris, frena vel calcaria daurata facere de cetero aut portare presumat. Presenti constitutione statuhimus ut nullus Prelatus habens curam animarum in ecclesia ubi preesse dinoscitur sine nostra spetiali licentia portionarium aliquem clericum vel laycum in ecclesia sua instituat. Quod si facere contra presumpserit, ipso facto noverit se excomunicationis sententia innodatum.