XL.
Constitutiones Domini Poncii de Aguilanido Dei gratia Episcopi Illerdensis. (Vid. pág. 157.)
Anno Domini MCCC. octavo, die lunae quae fuit quinto idus decembris nos Poncius Dei gratia Episcopus Illerdensis in nostra cathedrali ecclesia sanctam sinodum celebrantes ad instar predecessorum nostrorum laudamus, aprobamus et irrefragabiliter per omnia confirmamus constitutiones factas per predecessores nostros.
De indulgentiis associantium Corpus Christi ad infirmos.
Quia sacratissimo corpori Domini nostri Jhesu Christi debet a Christi fidelibus quantacumque potest reverentia exhiberi, licet ad hoc omnes Christiani voluntari esse debeant, ut inde ad exhibendum ei reverentiam se praebeant magis promptos, quot ad majorem gratiam se noverint assecutos, de Omnipotentis Dei misericordia et Beatorum Petri et Pauli eius meritis confidentes omnibus vere poenitentibus et confessis qui in civitate vel diocesi nostra sacerdotem portantem Eucharistiam ad comunicandum infirmum in eundo vel redeundo associaverint, viginti dies, et si cum brandone vel cereo accenso ipsum sacerdotem comitati fuerint XL. dies, de injuncta sibi legitime poenitentia per gratiam Sancti Spiritus misericorditer relaxamus.
De indulgentiis salutationis virginis Mariae ter in pulsatione crepusculi dicendae.
Insuper ad honorem Beatissimae Virginis gloriosae, sancta approbante sinodo, sthatuhymus, quod singulis diebus per ecclesias parrochiales civitatis et diocesis nostrae post completorium in crepusculo noctis de die cum pulsetur seu repiquetur cimbalum aliquantolum per tres pausas, et quilibet fidelis audiens ubicumque fuerit flectet genua, si tamen ei possibile fuerit et honestum, et salutet ter Beatam Virginem dicendo Ave Maria etc., ob eius reverentiam et honorem, ut ipsa quae advocata nostra est intercedat apud Dominum nostrum Jhesum Christum filium suum pro cuncto populo christiano, et ipsum ab omni malo custodiat, et eidem salutem corporis et animae conferre dignetur. Nos vero de Omnipotentis Dei misericordia, et Beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius, ac eiusdem Virginis gloriosae Matris confidentes omnibus vere poenitentibus et confessis qui praemissam reverentiam eidem gloriosae Virgini exhibuerint, ut eam ut premittitur salutaverint, XL. dies de injuncta sibi legitime poenitentia per gratiam Sancti Spiritus misericorditer relaxamus. Adhicientes ob honorem ipsius Virginis quod quando horae Beatae Mariae recitabuntur, post quamlibet horam canonicam dicatur Ave Maria, antequam horae ipsius Virginis incipiantur.
Qualiter clerici civitatis et diocesis posunt testari. De mazmodina Episcopo relinquenda.
Item cum ex preteriti temporis experientia simus certi quod multi de Prioribus saecularibus, Abbatibus, rectoribus et clericis beneficiatis in civitate et diocesi Illerdensi faciunt de fructibus seu redditibus beneficiorum suorum vendiciones, obliguant aliquibus proinde debitis fructus et redditus supra dictos et quando faciunt emptiones aliquas de bonis patrimonialibus seu dictorum beneficiorum faciunt sub alterius nomine confici instrumentum, ad hoc ut de bonis predictis possint testari, vel saltim illa bona possint tempore mortis dividere, vel de ipsis quaesito colore aliquid ordinare, et hoc redundet in praejudicium animarum dictorum Priorum, Abbatum, rectorum aut clericorum beneficiatorum, et dampnum beneficiorum ipsorum non modicum et jacturam, cum contingit ecclesias seu beneficia ipsa vaccare post mortem eorundem remanent in magnis quantitatibus obligata, et tempore quo ipsi Priores, Abbates et clerici beneficiati moriuntur ne dum per extraneus set per familiares et consanguineos depraedantur, et quod verecundum est et inhumanum quodam modo aliquotiens in paleis relinquuntur; idcirco Nos Poncius Dei gratia Illerdensis Episcopus volentes tanto periculo animarum Priorum, Abbatum, Rectorum et clericorum beneficiatorum predictorum ac ecclesiarum et beneficiorum ipsorum paterna sollicitudine providere, ac ipsis Prioribus, Abbatibus, rectoribus et aliis clericis beneficiatis civitatis et diocesis presentibus et futuris facere gratiam spetialem, de fratrum nostrorum consilio, et sancta approbante sinodo statuhymus quod omnes Priores saeculares, Abbates, rectores et clerici beneficiati in civitate et diocesi nostra presentes et futuri de coetero solutis debitis et ecclesiarum seu beneficiorum suorum, et relicta provisione competenti futuris successoribus eorum usque ad collationem fructuum seu reddituum, si fructus vel redditus tempore mortis eorum pro majori parte fuerint jam collecti, et relicta seu legata nobis vel successori nostro Episcopo Illerdensi unam maçmodinam in recognitionem gratiae supra dictae, possint de bonis mobilibus ex propria industria, vel etiam intuitu ecclesiarum seu beneficiorum suorum vel aliter qualitercumque usque ad diem mortis adquisitis et de bonis etiam inmobilibus non intuitu ecclesiarum seu beneficiorum set intuitu personae adquisitis, et pro persona nec pro ecclesia seu beneficio emptis testari libere et ordinare, prout secundum Deum et animae suae saluti cuilibet videbitur faciendum, constitutione aliqua in contrarium edita non obstante.
Quod rapientes bona clericorum sunt excomunicati.
Statuentes etiam ut quicumque de cetero aliquid de bonis Prioris, Abbatis, rectoris aut clerici beneficiati nostrae diocesis preterquam manumissores sui vel illi quibus ipse hoc comiserit tempore mortis vel post mortem eorum ceperit, rapuerit, occupaverit seu absconderint et qui eis in captione et rapina, occupacione et absconsione tali dederit auxilium consilium vel favorem, excomunicationis sententiam incurrant ipso facto, qua numquam absolvi valeant, donech illa restituerint, vel de ipsis satisfecerint competenter. Item ex uberioris dono gratiae nos Episcopus remittimus omnibus Prioribus, Abbatibus, rectoribus et clericis civitatis et diocesis nostrae ratione concubinantium predictorum et a sententiis excomunicationis vel suspensionis, si quas ratione predicta incurrerunt, eos absolvimus juxta formam ecclesiae consuetam. Injungentes cuilibet tali morbo laboranti et confessori suo confiteatur peccatum suum et ab eo poenitentiam recipiat salutarem et super irregularitate, si quam inde contraxerint inmiscendo se divinis officiis sicut prius auctoritate nobis in hac parte comissa duximus misericorditer dispensandum. Item cum diabulo instigante a paucis citra temporibus acciderit in diocesi nostra quod aliqui rectores seu vicarii curam animarum habentes, fuerint in abbatys suis nequiter interfecti, et aliqui capti, aliqui liguati ad partes alias ducti, a quibus dentes evulsi fuerint, pro redemptione sua tenerentur dare magnam pecuniae quantitatem, et hoc factum fuerit per parrochianos seu per alios ipsis parrochianis consentientibus seu scientibus, et ipsos non defendentibus sancta approbante sinodo statuymus ut quicumque per se vel per alium ceperit et interfecerit Priorem, Abbatem, rectorem seu capellanum alicuius ecclesiae curam animarum habentem omnibus feudis et aliis beneficiis quae obtinent ab ecclesiis civitatis et diocesis nostrae sint eo ipso privati, et descendentes a talibus malefactoribus usque ad quartam generationem ad aliquem gradum clericatus non possint aliquatenus promoveri, nec beneficium aliquod in dictis civitate et diocesi consequantur. Si vero aliqui de parrochianis ecclesiae cuius ille Prior, Abbas, rector seu capellanus fuerit in predicto maleficio consenserint vel sciverint, et Prelatum vel capellanum suum curam animarum habentem non defenderint, poenae subjaceant supra dictae, cum facientes et consentientes puniri debeant pari poena. Si vero universitas parrochianorum inculpabilis fuerit, tanto tempore sit eo ipso interdicta, donech Prelato, rectori seu capellano predicto vel ecclesiae loco eius sit de tanto facinore et injuria satisfactum. Salvis omnibus aliis poenis canonicis, et constitutionum provintialium quibus per hoc non intendimus in aliquo derogari. Predictas constitutiones omnes preter illam de remissionem poenarum concubinatus praecipimus sub poena excomunicationis per rectores ecclesiarum civitatis et diocesis servari et publicari in ecclesiis singulis diebus dominicis et festivis.
ÍNDICE DE LAS COSAS MÁS NOTABLES.
Se omite. Empieza en la página 327 del pdf.
