domingo, 22 de enero de 2023

XVIII. Carta del Rey Felipe II al cabildo de Lérida, pidiéndole los códices que tuviese de las obras de San Isidoro, año MDLXXVII. (1577)

XVIII. 

Carta del Rey Felipe II al cabildo de Lérida, pidiéndole los códices que tuviese de las obras de San Isidoro, año MDLXXVII. (1577) (Vid. pág. 68). 

EL REY. = Venerables y amados nuestros: Sabed que para proseguir y acabar la correction de las obras de Sancto Isidoro, que havemos mandado hazer por honra suya, y porque no se pierdan obras tan catholicas y de tanta erudicion, es necesario que los que entienden en corregirlas vean algunos exemplares manuscritos de dos tractados, uno intitulado: Epitome libri de viris illustribus et B. Hieronimi, Genadii, Illefonsi et Juliani; y otro que comienza: Incipit prologus in descriptione mappae mundi. Sapientes viri tam saeculari, etc. y porque se nos a hecho relacion que estos tractados se hallan en la libreria desa Sancta Iglesia, y deseamos que la dicha correccion se acabe con brevedad, holgaremos que hagais buscar con diligencia los dichos tractados con los demas que huviere en la dicha libreria, que sean obras del Sancto, y que luego nos envieis los que se hallaren, dirigidos á Hernando de Birviesca (Briviesca) mi Guardajoyas; que yo tengo mandado que estos y los demas que para este effecto se trugeren desa Sancta Iglesia, se buelvan a ella a buen recabdo en haviéndose visto. De Sanct Lorenço el Real XIIII. de julio M.D.LXXVII. = YO EL REY. = M. Vazquez, secretario.

XVI. Testamentum magistri Radulfi, an. MCLXXXVII. (1187)

XVI.

Testamentum magistri Radulfi, an. MCLXXXVII. (1187) (Vid. pág. 64.)

Ex archiv. eccl. Ilerden. 

In Dei nomine: ego magister Radulfus facio meum testamentum in potestate Archidiachoni et Prioris, et magistri Renaldi et Bernardi de Calidis. Primum relinquo prepositurae Sancti Andreae CC.XXIIII. solidos quos persolvi de meo proprio pro eadem prepositura, et prepositura madii relinquo omnes illas meas domos quas habeo in zuda cum una tona et cum omnibus aliis meis arreamentis quae habebam, quando emparavi preposituram Sancti Andreae, exceptis pannis. Et relinquo altari ecclesiae Sanctae Mariae Ilerdensis meum Psalterium et Epistolas Pauli et omnes alios meos libros Divinitatis. Alios vero libros meos mando vendi, et precium eorum distribui pauperibus. Dimitto confratriae clericorum capapelle meum et garnacham, et de pretio eorum dentur X. solidi duobus capellanis confratriae. Item relinquo prepositurae madii duo mantilia et duo tersalia, et dimitto hospitali Petri Molendinarii (Pere Moliner, Pedro Molinero) unum lectum bene munitum, et de vino quod habeo apud Zudanellum relinquo V. solidos maiori capellano et tres minori, et quod remanserit relinquo operi ecclesiae de Zudanello. Et sellam meam relinquo Priori et aliis V. presbiteris ecclesiae Sanctae Mariae: Prior habeat tertiam partem, et quod remanserit dividatur inter jam dictos V presbiteros comuniter. Et relinquo Guillermo scribae meam capam blavam cum manicis. Et relinquo operi ecclesiae de Granadela X. solidos, et capellano de Granadela (Granatellam, Granadella) V. solidos et I. caligeras de celesti. Et relinquo Domino Episcopo XX. solidos pro suo quarto; et iterum relinquo ei X. solidos. Et relinquo Mariae servienti meae X. solidos pro sua soldada et pro suis vestibus; et de V. morabatinos quos debebat mihi canonica pro prepositura madii relinquo eidem prepositurae IIII. morabatinos et quintum morabatinum relinquo Rufo scolari Sancti Andreae. Et V. solidos confratriae pro vigilia et pro psalteriis. Et omnes isti denarii persolvantur de meo blado. Et de XX. solidos quos mihi debebat G. Archidiaconus relinquo X. solidos Bernardae de Solario, et Poncio de Cledelis III. solidos, et A. gramatico II. solidos, et V. solidos operi claustri cum remanent de meo blado supra dicto. Et XV. solidos quos mihi debet Bernardus de Acrimonte relinquo meo filiolo, filio suo. Et dimitto filiolo meo, filio A. de Castellione omnes meas oves et capras quas pater eius habet et tenet pro me. Et relinquo G. Archidiachono suas summas quas de ipso tenebam in pignore. Et Priori relinquo similiter illas sententias quas de ipso tenebam in pignore. Facta ista carta anno Domini M.C.LXXXVII. tercio idus marcii. = Hoc Radulfi signum + probat hoc factum fore dignum. = Signum + Arnaldi Ilerdensis Prioris et Sacristae. = Sig+num Bernardi de Calidis (Caldes). = Sig+num Arnaldi gramatici qui scripsit mandato magistri Radulfi.

XV. Berengarii de Eril Episcopi, et Capituli ecclesiae Illerdensis constitutio de numero canonicorum

XV. 

Berengarii de Eril Episcopi, et Capituli ecclesiae Illerdensis constitutio de numero canonicorum, et de excludendis a Capitulo canonicis honorariis, an. MCCXXXII. (1232) (Vid. pág. 63.)

Ex autogr. in arch. eccl. Illerden. 

Quia ea quae geruntur, oblioni de facili traduntur, nisi continua hominum memoria teneantur, vel scriptis autenticis annotentur, idcirco nos B. Dei gratia Episcopus, et R. Suavis Prior, et totum Capitulum Hylerdensem per nos et succesores nostros habita comuni deliberatione et consilio pleno, videntes et intelligentes et plenarie cognoscentes utilitatem comunem maximam, et etiam evidentem ecclesiae nostrae propter nimias instancias Principum et Baronum, ac etiam civium nostrorum, qui apud nos instant cotidie pro recipiendis canonicis, quorum precibus annuere semper non possumus, ut vellemus, cum facultates ecclesiae non sufficiant, et ideo scandalum et etiam detrimentum non modicum paciamur, statuimus et firmamus spontanei et devoti ad honorem Dei et gloriosa Virginis matris eius, ac etiam utilitatem ecclesiae nostrae, inherentes vestigiis antecessorum nostrorum, XXV. canonicorum numerum in ecclesia Ilerdensi inter personas ecclesiae et canonicos simplices, praeter venerabilem patrem Episcopum nostrum, qui ab antiquo IIII. percipit portiones. Ita quod illi XXV. cum reverendo patre suo Episcopo, qui pro tempore fuerit, ordinent et statuant tam de recipiendis canonicis, quam de portione continua, et aliis factis comunibus, prout eorum discretioni melius visum fuerit ordinandum. In posterum nichilominus statuentes, quod numerus pretaxatus nec possit, nec debeat aucmentari, nisi ipsius ecclesiae facultates in tantum excrescerent, propter quod esset canonicorum numerus merito aucmentandus; et tunc Episcopus et Capitulum habita deliberatione diligenti, Deum habentes prae occulis, faciant prout noverint faciendum ad honorem Dei et utilitatem ecclesiae Illerdensis tam de aucmentanda portione continua, quam de canonicorum numero nichilominus aucmentando. Sane licet nos aliquando recipiamus Archiepiscopos, Episcopos, Abbates, Praelatos et clericos vel etiam laycos in socios et in fratres ecclesiae nostrae, causa reverentiae et honoris, concedentes eis portionem victualium sicut uni ex nostris, non tamen propter hoc eos taliter recipimus, quod eos ad nostra Capitula necessario admittamus, nec vocem habeant in Capitulo nostro tanquam illi XXV. canonici, qui jus habent in temporalibus et spiritualibus ecclesiae nostrae in tractandis factis nostris comunibus, immo eos excludimus, ut debemus, juxta canonica instituta. Firmiter statuentes, quod tota potestas ordinandi, disponendi omnia comunia negocia ecclesiae nostrae spectet ad illos XXV. canonicos tantum cum reverendo patre Episcopo Ilerdensi, qui pro tempore fuerit in ecclesia Ilerdensi. Electio etiam Episcopi, vaccante ecclesia, spectet tantum ad illos XXV. qui ab antiquo recipi debent tantum et canonicari in festo Assumptionis Beatae Virginis Mariae, videlicet VIII diebus ante festum, et VIII. post. Ita quod cum contigerit aliquem decedere, vel etiam ad ecclesiam aliam sublimari etiam vel transferri infra annum, semper in dicto termino numerus compleatur per Episcopum et Capitulum, ut est in nostra ecclesia antiquitus observatum; non admissa apellatione vel contradictione alicuius juxta canonicas sanctiones: omnes unanimiter firmiter statuentes quod praedicta omnia et singula inviolabiliter perpetuo observentur. Quod est actum VII. kalendas marcii anno Domini MCCXXXII. = Sig+num Berengarii Ilerdensis Episcopi. = Sig+num R. Suavis Ilerdensis Prioris. = Sig+num Magistri Arnaldi Ilerdensis Archidiachoni. = Ego P. Vitalis Ripacurcensis Archidiachonus ss. = Ego Bñg. Benasensis Archidiaconus ss. +. = Sig+num Petri fratris Domini Regis Aragoniae. = Sig+num Petri de Zarocha (Sarroca, ça roca) Ilerdensis. = Ego B. Vitalis canonicus Ilerdensis sub+scribo. = E+go Bertrandus Godini canonicus Ilerdensis ss. = Sig+num Bernardi de Çaclusa Praecentoris Ilerdensis. = Ego Magister Petrus de Albalato Ilerdensis Sacrista ss. (a: Qui paulo post Illerdensis Episcopus audit, ac postea Tarraconensis Archiepiscopus.). = Bernardus de Juneta Ilerdensis canonicus hoc firmo et hoc + pono. = Sig+num B. Reposter Ilerdensis canonici. = Sig+num Bernardi de Callidis. = Sig+num G. de Acuta Ilerdensis canonici. = Ego P. Succentor et canonicus Ilerdensis subscribo, et hoc sig+num pono. Johannes de Montesono subdiachonus scripsit cum litteris supra positis in II. linea, et hoc sig+num fecit.