II. Mon chan fenisc ab dol et ab maltraire

II.

Mon chan fenisc ab dol et ab maltraire

Per tos temps mais, e 'l tenc per remazut,

Quar ma razon e mon gaug ai perdut

E 'l melhor rey que anc nasquet de maire;

Larc e gen parlan

E ben cavalguan,

De bonas faissos,

E d' umil semblan

Per far grans honors;

Tan tem que m destrenha

Lo dols que m' estenha,

Per qu' ieu vau parlan;

A dieu lo coman

Qu' el met' al latz sanh Joan.

Reys dels cortes e dels pros emperaire

Foratz, senher, si acsetz mais viscut,

Quar reys joves aviatz nom agut,

E de jovent eratz capdels e paire.

Ay! ausberc e bran,

E belh bocaran,

Elms e gonfanos,

E perpong e pan,

Et joys et amors

Non an qui 'ls mantenha,

Ni qui los retenha,

Qu' ab vos s' en iran

E lai passaran,

E tug ric fag benestan.

Gent aculhir e servir de bon aire,

E belh respos e ben siatz vengut,

E gran ostal paguat e gen tengut,

Dos e grazirs et estar ses tort faire,

Manjar ab mazan

De viul' e de chan,

Ab pros companhos

Ardit e prezan

Del mon los melhors,

Tot vol c' om o tenha,

Que ren non retenha

Al segle truan

Que 'l malastruc an,

Que m mostret tan belh semblan.

Senher, en vos non era res a faire,

Que tot lo mons vos avia elegut

Pel melhor rey que anc portes escut,

E 'l plus ardit e 'l melhor torneyaire;

Des lo temps Rotlan,

Ni de lai denan,

No fo hom tan pros

Ni tan guerreian,

Ni don sa lauzors

Tan pel mon s' empenha,

Qu' aissi lo reveinha,

Ni que l' an sercan,

Per tot aguaran,

D' Orien tro 'l sol colguan.

Senher, per vos mi vuelh de joy estraire,

E tug aquilh que us avian vegut

Devon estar per vos irat e mut,

E jamais joys la ira no ns esclaire;

Engles e Norman

Breton et Yrlan

Guiana et Guascos

Et Angiers prezan

E Maines e Tors,

Fransa tro Compenha

De plorar no s tenha;

E Flandres e Guan

Tro 'l port d' en Guinssan

Ploron e li Alaman.

Lorench e Braiman,

Quan torneyaran,

Auran dol, quan no us veyran.

Non pretz un bezan

Ni 'l colp d' un aglan

Lo mon ni selhs que y estan,

Per la mort pezan

Del bon rey prezan

On tug devem aver dan.

Bertrand de Born.