XXXVII. Perg. n. 294, Pedro I. 1° jul. 1208.

XXXVII.
Perg. n. 294, Pedro I. 1° jul. 1208.

Noverint universi quod anno Domini MCCC duodecimoin presencia mei notarii et testium infrascriptorum Johannes Petri DarlemerinusJacceet Exeepro ilustrissimo domino rege Aragonumpresentavit venerabili viro Johanni Garcescii de Alagonecomisario pro dicto domino regein causa que vertitur inter dictum dominum regem Aragonumex una parte ac magnificos principesreges Francie et Navarrequoddam privilegiumin pergameneoscriptum non viciatumnec rasumnec cancellatumnec abulitumset in omni sui parte integrumin filosiricosigilloregiosigillatumseu bullatumin quo sigilloseu bullaest imago regissedentisin catedratenentis in manu sinistracrucemet in manu dexterapalmamet in orbitasigillidicciones que sequntur: Sigillumgratia PetriDei regis Aragonumcomitis Barchinonedomini Montispessolani:et ex alia parte est imago regissedentissuper equotenentis lanceamin manu dexteraet scutumin brachio sinistroet in orbitaejusdem sigillidicciones que sequntur:
S. PetriDei gracia regis Aragonumcomitisque Barchinone et domini Montispessolani:quod incipit: - Regibus et eis qui inter filios hominum dominantur expedire dinocitur subjetos suos diligere multipliciter et fovere et ipsos gratuitis et perpetuis libertatum benefficiis honorare. Quapropter in Dei nomine sit notum cunctis quod nos PetrusDei gracia rex Aragonumcomes Barchinone volentes locum nostrum de Ovelvaquem de cetero Salvaterramvolumus nuncupari populare et populorum multitudine augmentare corde bono et animo volenti damus concedimus et laudamus vobis universis populatoribus et habitatoribus ejusdem loci presentibus et futuris et omni progeniei et posteritati vestre in perpetuum omnes illos forosquos habent homines de Exeaex concessione antecessorum nostrorum statuentes ut vos omnes et posteri vestri nunc et semper utamini istis foris.Item volumus et concedimus vobis militibuset infançonibusqui in eundem locum causa populandi veneritis vel venistis ut illam infançoniamobtineatis quam habere consuevistis in propiis hereditatibus vestris: retinemus tamen in vobis et posteris vestris quod in eodem loco assidue maneatis et quisque vestrum in suis casis semper unum hominem teneat strenuumet valentemcum scutolanceaet capello ferreoad defendendum predictum castrumnostrum et villamquando fuerit necessarium. Damus autem et assignamus eidem castronostro de Salvaterraet vobis omnibus populatoribus et habitatoribus ejusdem et successoribus vestris hos terminos inferius subnotatos habendos integre et tenendos quiete et possidendos perpetuo et plenarie videlicet de loco nominato La Cotusque ad rivumde Caderetaet de illo loco per rivum in susum usque ad Sanctum Philipumet exinde usque ad castellumLupertumet deinde Serraserrausque ad castellum Ventahuet dehinc Serraserraa la Corona de Gaset deinde usque ad Hedamet de Hedausque ad vadumFormosumet dehinc usque ad Pinamsive Teytarde Paneloet exinde usque ad Heytumcurvum et deinde usque ad sumumde Oliet de Oliusque ad sumumde Orba. Sicut ergo isti termini ambiunt et includunt et sicut etiam in cartisquas inde habet monasterium de Pinnaplenius et melius continetur totum ab integre vobis predictis concedimus et donamus ita quod infra hos terminos libere et sinocontrarietate alicujus persone laboretis ubicumque volueritis et poteritis et vestros ganatoset bestiariosteneatis et pascuaet lignaet fustessine aliquo usaticoet servicio habentis et accipere et tallarepossitis quecumque et quociescumquehis habueritis opus. Item damus et concedimus vobis omnibus populatoribus et habitatoribus castrinostri et villede Salvaterraet successoribus vestris ut cuando a vobis questia vel servitia aliqua exigerimus unaquaquedomusvestra donet nobis semelin annoduos solidos jaccensestantum et nil amplius nobis vel nostris dare teneatur aut redere unquam. Item damus vobis ut possitis pascereet tenere ganatosvestros in portibusde Anssoet de Roncal sine aliquo herbaticoet servicio et demanda et ansotaniet roncalesesteneantur coligere et tenere salvos vos et ganatos vestros in suis portibuset vos teneamini cis et eorum ganatis dare viamet transitumper vestros terminossine tala.Preterea recipimus personas vestras et ganatos vestros et omnia bona vestra sub speciali custodia et emparancia nostra et ducatudantes et concedentes vobis et ganatis vestris pascua et pasturas ubique in tota terra nostra ubique in montibus et in planis sine aliquo herbatico et exaccione herbatici ita quod sitis salvi et securi cum omnibus vestris in eundo et redeundo et estando per omnia loca. Item statuimus et concedimus vobis quod inter vos in predicto loco et ejus terminis non sit unquam nec possit esse aliquis franchus vel francha vel aliquis infançonusvel infançonaper cartam vel per aliquod donativum. Item volumus et mandamus quod homines et femine qui venerint de Aragonevel de Navarravel de Vasconiavel de aliis quibuslibet locis ad populandum in predictum castrumnostrum et locum de Salvaterrasint salvi et securi et ab omni malefacto quod nobis vel in terra nostra factum habeant quieti liberi et absoluti ita quod nos vel aliquis alius non possimus ab eis inde unquam aliquid demandare. Preterea enfranchimuset franchoset liberosfacimus vos omnes populatores nostros de Salvaterrapresentes et futuros et posteros vestros in perpetuum cum omnibus rebus et mercibus et ganatis vestris ab omni lezdapedaticoportaticousaticoherbatico (de aquí viene el ICO aragonés)consuetudineet tolta novis et veteribus per totum Aragonemita ut in omnibus mercatis et locis tocius regni Aragonumnichil horum dare vel solvere teneamini nec aliquis inde vos audeat fortiare. Quicumque autem contra hujus carte nostre tenorem in aliquo venire presumeret iram et indignacionem nostram tanquam manifestus traditor semper haberet et insuper a nobis in quingentis aureissine aliquo remedio puniretur. Datum ... kalendas julii era MCCXL sextaper manum Ferrariinotarii. - Signum + PetriDei gracia regis Aragonumet comitis Barchinone. - Testes hujus rei sunt comesSancius Garsia de Oriz Petrus Goyteriz majordomus Didacus Garsia etc. - Actum est hoc XI kalendas martii anno quo supra - Testes sunt Sancius (la s final no se ve bien) Sancii Munionis et Petrus Eximinus de Ul.
- Et ego Garcias Eximini notarius publicus de La Realqui predicta manu propria scripsi de mandato et autoritate predicti Johannis Garçesiicomisarii et hoc sig+no meo asueto clausi.